Ruim 100.000 webadressen met vermoedelijk kinderporno kreeg het Meldpunt in 2016,  bijna 60 procent meer dan in 2015. Van de meldingen bleek na controle ruim 30 procent loos alarm, dus resteerden er nog altijd zo’n

70.000 mogelijk strafbare afbeeldingen, video’s of websites.

Dit alles moeten zeven parttimers, verdeeld over 4,5 arbeidsplaats, beoordelen. Dat is omgerekend een kleine 9 keer kinderporno per uur waarmee medewerkers worden geconfronteerd, grofweg elke vijf minuten. ‘Gezien de hoeveelheid meldingen en de zwaarte van het werk kunnen we spreken van een situatie die niet alleen onhoudbaar, maar ook onverantwoord is’, zegt Arda Gerkens. ‘Ter vergelijking: in 2008 kwamen er 8.600 meldingen die met drie FTE’s werden behandeld.

Voor 2017 wist ze 100.000 euro extra subsidie van het ministerie van Veiligheid en Justitie los te peuteren, waardoor het budget voor de meldingen, voorlichting en een preventieprogramma op 6,5 ton kwam: 2,5 ton subsidie, plus vier ton van sponsoren als Stichting Domeinregistratie (SIDN), Leaseweb, KPN, Ziggo en T-Mobile.

Meer kinderen misbruikt?

Van het materiaal dat het Meldpunt als strafbaar beoordeelde, stond 82 procent op Nederlandse servers. ‘Dat komt door de concurrerende markt hier en vooral vanwege uitstekende verbindingen waardoor internationaal aanbod vanuit Nederland gunstig is. Dat geldt ook voor pornosites als YouPorn en PornHub die legale porno bieden en bij meldingen van ons kinderporno direct verwijderen’, aldus Gerkens.

Het   Meldpunt kent immers twee maatregelen: de hoster vragen om het materiaal offline te halen of hun klanten, aanbieders van websites, te vragen dat te doen; en de politie waarschuwen. Het eerste werkt het snelste, maar is volgens Gerkens steeds meer dweilen met de kraan open: ‘Rechts verdwijnt het filmpje en links duikt het weer op. Net als molshopen. Dit is zeer frustrerend.’ Dat werpt de vraag of naar de effectiviteit van het Meldpunt, waarmee de politie overigens blij is omdat die een taak uit handen neemt.

Politie en markt

De samenwerking met de politie verloopt via Interpol: steeds als het Meldpunt een afbeelding of video treft die het nog niet eerder zag, dan zet ze dat door naar een internationale databank van Interpol in Den Haag. Die bepaalt of ze ermee aan de slag gaat en/of doorzet naar een van de aangesloten nationale diensten. Direct melden aan de Nederlandse politie doet het Meldpunt dus niet meer. Wat Interpol wel en niet oppakt, en met succes, en wat uiteindelijk tot vervolging leidt, weet het Meldpunt niet. Zo ver gaat de terugkoppeling niet.

Dus kan Gerkens ook moeilijk zeggen of er uiteindelijk ook meer misbruik van kinderen ten grondslag ligt aan de snelle toename van het aantal meldingen. ‘Vermoedelijk wel, want het aanbod neemt zienderogen toe. Maar sporadisch komt er echt een misbruikzaak in de openbaarheid, zoals van Robert M. in Amsterdam, of nu in de sportwereld. Maar het werkelijke kindermisbruik is veel groter.’

Gerkens spreekt op grond van onderzoek van ‘minimaal een op de tien kinderen’ en ‘misschien een op de zes’. Dat lijkt overdreven. Dat zou betekenen dat op een school van 300 kinderen er dertig tot vijftig kinderen slachtoffer zijn van misbruik? Gerkens: ‘Die aantallen gaat het om, maar kinderen houden zo vaak gedwongen hun mond omdat ze zich schamen of repercussies vrezen. We maken zelfs mee dat kinderen worden geconfronteerd met beelden waarop ze staan en ontkennen dat zij dat zijn. Dan heb je geen zaak.’

'Heel veel misbruik'

Ze noemt ook het getal dat er meer dan 50 kinderen per jaar in Nederland overlijden aan kindermishandeling. Dat zijn er te veel, maar als van de ruim drie miljoen kinderen tot 16 jaar in Nederland zouden er met de percentages die Gerkens noemt zo’n 300.000 tot 500.000 zijn misbruikt, en wijst op de cijfers voor huiselijk geweld. Gerkens: ‘Ja, dan bedoel ik de hele range, van ongewenst aanrakingen tot verkrachtingen.’

Het hele jaarverslag van het Expertisebureau Online Kindermisbruik (EOKM) in Amsterdam, waarvan het Meldpunt onderdeel uitmaakt, is nog niet beschikbaar. De volgende onderdelen behoren er ook toe:

Helpwanted.nl: hulp en advies voor kinderen, jongeren en hun opvoeders die te maken hebben met online seksueel misbruik, zoals grooming, sexting en sextortion. 

Meldkindersekstoerisme.nl: voor het (anoniem) melden van vermoedens van kindersekstoerisme.

Stop it Now!: anonieme telefonische hulplijn voor mensen met seksuele gevoelens voor kinderen, hun omgeving en professionals.