Een digitaal rijbewijs tegen anonieme onbeschoftheid

In mei 1990 voltooide Tim Berners-Lee, werkzaam bij Cern in Genève, een voorstel voor een systeem om documenten uit te wisselen tussen computers. Dit hypertext transfer protocol (http) vormde 25 jaar geleden de start van de ontwikkeling van het World Wide Web.

Wat hebben die 25 jaar ons gebracht? Een nieuw mensensoort: de homo internetticus. Hij heeft een Facebook- en een Google-account, hij e-mailt, twittert, whatsappt dat het een aard heeft. Voorheen was hij niets, onzichtbaar, een nitwit; nu manifesteert hij zich, en hoe.

Verkondigt een politicus een standpunt waar ik het niet mee eens ben? Ik scheld hem verrot. Doet de wethouder iets wat mij niet bevalt? Ik bedreig hem met de dood, zijn gezin incluis. Plaatst een gekleurde voetballer een leuke foto op een site, gaat de beerput helemaal open en krijgen hij en zijn collega's de volle laag stront over zich heen.

Via phishing mensen geld afhandig maken, ook handig; hoef je niet te werken. Of goederen per internet bestellen of verkopen zonder te betalen c.q. te leveren. Eveneens een manier om gemakkelijk aan je geld of spullen te komen.

Anonieme terreur

Heeft u ook zo'n hekel aan deze homo internetticus? Aan zijn internetterreur? Aan zijn onbeschoft gedrag? Aan zijn triomfalisme?
We moeten niet langer toestaan dat iemand anoniem het internet op gaat. Wie de elektronische snelweg op wil, moet net als op de autosnelweg een soort rijbewijs hebben.
Zo'n rijbewijs halen is niet moeilijk, in principe krijgt iedereen het zonder daarvoor speciale kwaliteiten te hebben. Ook een examen is niet nodig. Maar het moet wel aangevraagd worden, waarbij de identiteit van de aanvrager moet worden vastgelegd.
Wie zo'n rijbewijs heeft, moet zich hiermee bekend maken bij elke uiting op het internet, zodat altijd meteen en onomstotelijk duidelijk is van wie die uiting afkomstig is.
Gaat iemand zijn boekje te buiten met een bedreiging of ander ongeoorloofd gedrag, dan wordt zijn rijbewijs ingenomen, en kan hij niet meer het internet op. Hij wordt dan terug geworpen in de anonimiteit. Het ergste wat de homo internetticus kan overkomen.

Privacy ondergeschikt

Voorvechters van ongelimiteerde vrijheid zullen wel in het geweer komen, immers de vrijheid en privacy worden aangetast. De politici zullen betogen dat het wettelijk niet kan en ze hebben geen zin om de wet er voor aan te passen. Vrijheid gaat immers boven alles, ook boven het welzijn en welbevinden van de naaste, die dus maar genoegen moet nemen met anonieme scheldpartijen en bedreigingen, en angst die dat teweeg brengt op de koop toe moet nemen.
Niets gaat immers boven de individuele vrijheid, ook niet als dat het leven van anderen in ernstige mate vergalt. Net zo lang tot niemand zich meer beschikbaar stelt als gemeenteraadslid of andere publieke functie. Einde van de democratie.
Dood aan de homo internetticus!

* Wim van Etten is verbonden aan de Universiteit Twente en was actief bij de IEEE en NERG