*) Onderstaand artikel komt uit Surf Magazine. Hier kunt u een gratis abonnement op nemen.
“Het is wrang, maar de Amerikaanse Patriot Act is koren op onze molen”, zegt Guido Aben. “Veel mensen gebruiken immers commerciële diensten om hun grote bestanden te versturen, zoals WeTransfer. Maar dan weet je nooit wat er precies mee gebeurt.”
FileSender is open source, dus voor iedereen te downloaden in gebruik bij Surfnet is anders. Guido Aben werkt voor Aarnet, het Australische onderzoeksnetwerk Over FileSender zegt hij. “Rond 2007 begonnen gebruikers te klagen dat hun bestanden te groot werden voor e-mail. Daar zijn in de academische wereld toen allerlei oplossingen voor verzonnen die op zich goed werkten, maar die ook leden onder bugs en onhandige interfaces. Samen met onze Ierse en Noorse collega’s van onderzoeksnetwerken Heanet en Uninettt besloten wij dat probleem te tackelen. Surfnet haakte ook aan, gevolgd door de Belgische collega’s van Belnet en anderen.”
Patriot Act
Het eindresultaat is een open source-applicatie die voor de gebruiker even gemakkelijk is als commerciële diensten, maar zonder de daarbij behorende beperkingen en risico’s. Waar WeTransfer gaat tot 2 gigabyte (en 10 GB als je betaalt), wordt de maximale grootte bij FileSender alleen beperkt door de beschikbare schijfruimte op de server.
Doordat Surfnet een eigen FileSender-dienst heeft, staat die server in Nederland, op een bij Surfnet bekende plaats, buiten bereik van de Patriot Act. Bestanden worden na drie weken automatisch gewist. En de server is rechtstreeks gekoppeld aan Surfnet, dus up- en downloaden gaat razendsnel.
Het gebruik is ook gemakkelijk: je hebt een webbrowser nodig, vult het e-mailadres van de ontvanger in, eventueel een berichtje, selecteert het bestand en klikt op verzenden. Inloggen kan heel gemakkelijk via Surfconext. Voor een instelling die een abonnement op FileSender heeft genomen, is het gebruiksklaar zolang de instelling is ingelogd op Surfconext met het eigen instellingswachtwoord. Extra voordeel: voor de ontvanger is het meteen zeker dat het bestand inderdaad van de instelling afkomstig is. Die ontvanger hoeft zelf overigens niet op Surfconext of het Surfnet-netwerk te zitten: als de instelling het bestand verstuurd heeft, krijgt de ontvanger een bericht per e-mail met instructies om het bestand te downloaden. Daarnaast is het mogelijk een voucher te sturen waarmee iemand anders een bestand kan uploaden.
Open source
Omdat FileSender een open source-applicatie is, zijn instellingen of faculteiten vrij om hun eigen FileSender-dienst op te zetten. “Dat heeft de Tilburg University bijvoorbeeld gedaan”, vertelt Xander Jansen, FileSender-verantwoordelijke bij Surfnet. “Data mogen daar letterlijk het pand niet uit. Daarbovenop hebben ze aan de applicatie onder meer een optie toegevoegd om verlopen bestanden op de server grondig te verwijderen. Ook dat kan met open source.”
Deze combinatie van vrijheid met controle was ook doorslaggevend voor Plein Overheid, ofwel Pleio om FileSender aan te bieden. Dit webplatform is vanuit de Belastingdienst en Ambtenaar 2.0 opgezet om de mogelijkheden van open source en social media te ontsluiten voor de gehele overheid. Inmiddels telt Pleio zo’n 70.000 gebruikers en ruim 730 deelsites. Voor het versturen van bestanden wordt de open source-software van FileSender gebruikt. Dat was een gelukkige keuze, zo verklaart een van de initiatiefnemers van Pleio, Marcel Ziemerink: “Het werkt vrij simpel, net als WeTransfer. Alleen kunnen wij garanderen dat alle data in Nederland blijven. Dat is essentieel voor de veiligheid. En met FileSender maakt het niet uit hoe groot de bestanden zijn.” Voor de systeembeheerders was het installeren van de software een simpel klusje. En is er een nieuwe versie, dan kost updaten niet meer dan een minuut of tien.
Wereldwijde gemeenschap
FileSender wordt nu gebruikt in meer dan 25 landen, onder meer door de Franse Surfnet-tegenhanger Renater en door het Amerikaanse Internet2. “Dat laatste was een mooie mijlpaal”, zegt Guido Aben, “want die Amerikanen draaien doorgaans alleen hun eigen software. We hebben ons uiterste best gedaan om FileSender zó goed en handig te maken dat het voor iedereen aantrekkelijk is.”
FileSender is een typisch open source-product: het wordt ontwikkeld door een wereldwijde gemeenschap van onderzoeksnetwerken, instellingen en individuen. Iedereen kan daarbij zijn eigen bijdrage leveren, van financiering tot het checken op bugs en het schrijven van codes voor nieuwe functies. De rol van Surfnet was vooral ervoor zorgen dat FileSender stabiel en gemakkelijk kan worden geïnstalleerd.
FileSender is nu een goed werkend product, maar er zijn altijd nog wensen. Dit jaar wordt bijvoorbeeld encryptie ingebouwd, zodat bestanden alleen door de verzender en de ontvanger geopend kunnen worden.