Is het zo moeilijk om de feiten in ogenschouw te nemen? Ik erger me er in het bijzonder aan hoe filosofen beweringen doen over mijn stellingname die absoluut onjuist zijn, zoals na Schnitzler – waarop ik eerder hier reageerde nu ook weer Hermens met haar artikel We willen geen Steve Jobs maar Hannah Arendtscholen .
Het lijkt erop dat men gewoon dit document met ons schoolconcept niet heeft gelezen. Daar staat niet alleen in wat de rol van de iPad precies zal zijn, maar nog veel meer aan belangrijke vernieuwingen. Ouders die voor ons kiezen hebben daar kennelijk goede redenen voor. Zijn ze zo dom?
In haar eerste regel bij argument 2) stelt ze dat ons leren gelijk staat aan ‘gamen’ en haar hele punt 10 over het ‘het voortdurend stil zitten en maar naar een beeldscherm turen’. Dat staat haaks op hetgeen we in ons schoolconcept hebben uiteengezet. Op die verkeerde en simplistische feiten baseren ze vervolgens een belangrijk deel van de argumenten.
Zowel goedkoop als onwetenschappelijk, terwijl deze filosofen zich juist op een soort wetenschappelijke (en morele) superioriteit baseren. Dat geldt ook voor Spitzer die ik als een dwaallicht beschouw.
Juist veel van wat Hermens op haar scholen zou willen, gaat op onze scholen gebeuren, mede dankzij de wijze waarop we de iPad gaan inzetten. En dat is dus zeker niet de hele dag. Daarbij vraag ik me af in welke mate de bestaande scholen op dit moment (zonder de inzet van de iPad zoals wij bepleiten) invulling geven aan haar wensbeeld inzake onderwijs. Bij de meeste scholen die ik heb gezien in ieder geval bedroevend weinig.
Hermens had trouwens al 50 jaar de tijd om de Hannah Arendt school op te richten. Waarom heeft zij nooit een initiatief genomen? Er zijn nogal wat ouders die een eigen idee hebben voor beter onderwijs, maar daar kennelijk niets voor ondernemen, maar in de pen klimmen als andere ouders wel hun ideaal proberen te verwezenlijken.
Ik heb een mailbox vol van ouders die herkennen hoezeer bestaande scholen voor hun kind eerder een beperking dan een uitdaging betekent en zien dat deze schoolvorm wel bij hun kind en hun opvattingen aansluit. (Met als gevolg dat in Sneek een school die aan het krimpen was nu een wachtlijst heeft).
Een school die kinderen niet alleen goed voorbereidt op de - steeds
Digitaler - toekomst, maar ook een betere aansluiting biedt tussen de wereld thuis en de wereld op school. En daarbij ruim aandacht schenkt aan veel onderdelen genoemd in het stuk van Hermens.
Hebben die tegenstanders van onze aanpak trouwens wel eens
kinderen van 3 a 4 op de iPad aan de slag gezien met programma's van bij voorbeeld de uitgever Toca Boca, zoals Toca Band, -Tailor of –Hair Salon. Als je dat wel doet dan
begrijp je beter hoe bij dit gebruik van de iPad kinderen juist creativiteit wordt ontwikkeld en ze daarbij niet beperkt worden door het feit dat ze potloden en zo nog niet kunnen hanteren. Hiernaast staat een voorbeeld van iets wat mijn dochter gemaakt heeft toen ze ruim 3 was. (En ja, ze speelt thuis ook met papier en kleurpotloden en met poppen).
Er is een breed scala van instrumentarium beschikbaar op de iPad waar ook jonge kinderen hun creativiteit mee kunnen uiten. Naast de creativiteit die op school in de fysieke omgeving plaats kan vinden (zoals kleien, schilderen) is er ook een grote variëteit van creativiteit in de virtuele omgeving.
Maar dan moet je er wel met een open geest naar willen kijken en niet behept zijn met een grote mate van nostalgie en/of de standaard reflex van ouderen hebben om hetgeen jongeren doen slechter te vinden dan wat zij zelf vroeger hebben gedaan.
De digitale wereld bestaat uit veel meer dimensies voor jongeren dan ouderen kunnen zien of bereid zijn om te zien. En doet daarmee beroep op meer facetten van menselijk kunnen en het brein dan toen we ons louter in de fysieke wereld bewogen. (En ik kan dat regelmatig checken als mijn dochtertje in Cuba is en daar familieleden ontmoet van haar leeftijd, die nog geen enkele ervaring hebben in de digitale wereld.)
Apps niet zaligmakend
Het is zeker niet dat alles beter te leren is op een iPad dan in een klas. Maan als iedere leerling op school een iPad heeft, die hij thuis en op school gaat gebruiken, kan je op twee manieren vooruitgang boeken:
1. als middel om met elkaar, de docent, en andere relevante personen voor je onderwijs, te communiceren;
2 als goed hulpmiddel/trainer voor veel van de vaardigheden die je wilt/moet opdoen en het verzamelen/verwerken van kennis.
Niet alleen via specifieke, en soms zelfs haast geniale apps, zoals het Nederlandse LetterSchool, maar ook via de toegang die je ermee via de browser tot het internet hebt. Ook zijn er nogal wat apps, die niet zijn gemaakt met het onderwijs als uitgangspunt, maar die heel goed gebruikt kunnen worden, zoals FlightRadar24 Pro, die niet alleen real time laat zien waar vliegtuigen zich boven Nederland (en de rest van de aarde) bevinden, maar ook real-time informatie geeft over hoogte, snelheid, richting en je ook exact de route laat zien over de aarde, die dit vliegtuig aan het afleggen is tot met een virtuele blik uit de cockpit
Er zijn veel mensen (kijk op Eduapp.nl) die lesideeën koppelen aan bestaande apps. Wij zijn op dit moment bezig met twee apps, die goed op de scholen gebruikt kunnen worden, maar die niet het curriculum betreffen, maar het helpen van leraren en leerlingen bij de samenwerking in het leren via de iPad. En volgens mij staan we daarbij pas aan het begin. Dat zal de komende jaren een hele grote vlucht nemen.
Maar ook dan zal op en via scholen ook een groot aantal leeractiviteiten gedaan worden zonder dat de iPad daar een hoofd- of bijrol bij speelt.
Klas hoeft niet
‘De klas’ is niet automatisch de ideale leeromgeving omdat we het al lang zo gedaan hebben. Natuurlijk zal er samenkomen zijn van meerdere leerlingen of zelfs een grote groep en een docent voor bepaalde leerdoelstellingen. Maar ik verzet me er tegen dat de optimale vorm van onderwijs opgehangen is aan een vast aantal en doorgaans dezelfde leerlingen in een ruimte met dezelfde docent of een groep wisselende docenten.
De klas heeft een bepaald dwingend karakter ten aanzien van de inhoud van de kennis/vaardigheden en het gemiddelde tempo waarin de leerling zich ontwikkelt. Soms prima, maar vaak ook beperkend. De ambities van bij voorbeeld basisscholen (die je overal op de websites van de scholen terugleest) “het ontwikkelen van het talent van het kind” wordt heel beperkt waargemaakt. Door de iPad goed te gebruiken als individueel leerinstrument zijn ontdekking en ontwikkeling van talent beter mogelijk. En kan de leerkracht meer tijd en energie besteden aan de leerlingen die dat het hardst nodig hebben.
Online staat alle kennis in de nabije toekomst real-time tot onze beschikking, en we krijgen meer en meer toegang tot lessen in vaardigheden en specialisten. We zullen dan nog minder met de hand schrijven dan nu (dat doen we nu al in minder dan 3 procent), en wellicht zullen we dan ook al weer minder letters met de hand invoeren, maar met de mond of op nu nog ondenkbare wijze.
Juist de jongste generatie is gewend om zich binnen multidimensionale ruimten te bewegen op een wijze die door veel ouderen niet gevolgd kan worden. Maar dat betekent dan niet dat dit geen vorm van ordening is.
Ook qua concentratie is de kritiek onterecht. Veel ouderen zeggen dat jongeren zich zo slecht lange tijd op iets kunnen concentreren. Mijn vraag is of ze wel eens gekeken hebben hoe kinderen achter de computer bezig zijn. Kinderen kunnen zich best lange tijd op iets concentreren, maar niet op hetzelfde als waar ouderen zich lang op kunnen concentreren.
Mijn oudste kinderen zijn vanaf het begin van de tachtiger jaren naar school gegaan. En als ik nu scholen bezoek en het lijkt wel of scholen sedertdien stilgestaan hebben.
De huidige school wordt steeds irrelevanter en ook een plaats waar veel kinderen met tegenzin naar toe gaan. Met leerkrachten die zelf ook steeds meer ervaren dat het gat tussen hen en de leerlingen steeds groter wordt.
Daarnaast denk ik dat er een nieuwe generatie ouders zal komen, die geen genoegen ermee nemen dat de discrepantie tussen de digitale ontwikkelingen thuis en de school steeds groter worden. Ik denk dat veel leerlingen, ouders, maar ook leerkrachten wachten/hopen op een snelle en goede vernieuwingsslag. Via de aanpak op de scholen waar wij bij betrokken zijn zullen we dat ook proberen aan te tonen.