Privacyvrees contra zorgeloos ondernemen

Wie krijgen er gelijk, de zorgeloze ondernemende jongeren van The Next Web, die de dag plukken en vooruit willen met innovatie, of de privacyschending vrezende ouderen, die waarschuwen dat we een tragische toekomst creëren met ons onbenul over technologische onderdrukking?

Mooier kon het contrast niet zijn tussen twee bijeenkomsten gisteren in Amsterdam. En dat net na het schrijven van het verwarring schetsende privacy bestaat niet. De bijeenkomsten lieten me achter met vragen. Is privacy maar een mening, een gevoel, een ervaring? En is privacy cultuurbepaald, dus afhankelijk van gewoonten, tijd en plaats?

Bij The Next Web conference gisteren in de Gashouder in Amsterdam gingen Robert Scoble en Andrew Keen in gesprek. Een gelovige en een scepticus als het gaat om technologische vooruitgang. Het onderwerp was Google Glass, de bril met een mini internetvenster op het (tot nu toe) rechterglas.

De discussie begon met de uitgesproken angst van Keen dat tijdens het urineren Scoble over de rand zou gluren en opnames zou maken met zijn Google bril om de beelden daarna de wereld in te sturen.

“Dan zet ik hem uit”, zei Scoble. En ook: “Je moet ook nog een mondeling commando geven om een foto of video te maken, dus dat valt op.” Nu kun je, lijkt me, ook de video-opname aanzetten, het toilet binnenlopen en het aan laten staan.

Scoble: “Privacy is niet het probleem van Google. Ik heb een camera die ik onzichtbaar kan meedragen en die automatisch elke 30 seconden een foto maakt. Daar weten we niet van en niemand appelleert.”

Keen: “Dit is weer typische zo’n agressieve, nietsontziende introductie van Google. Ze geven zo’n bril aan technologiefans zoals jij, die er breed reclame voor maken zonder dat er ook maar één regel voor het gebruik is vastgesteld. Het lijkt me de natte droom van Google. Wat is het bedrijfsmodel?”

Google Glass draagt bij aan de informatieverzameling en profilering die Google al toepast met vele andere applicaties, van zoeken tot Gmail. Google kan daarmee zijn persoonsgerichte reclame verbeteren. Bovendien kan op de bril zèlf aan de locatie gebonden reclame worden getoond.

Straks zal, zo vermoed ik, een etalage een op jouw smaak gerichte inrichting  of in elk geval aanbieding tonen, wanneer je er langs loopt met een Google bril. Keen vroeg of dit richting implantaat gaat en Scoble bevestigde dat: “Binnen nu en tien jaar. Er wordt al mee geëxperimenteerd.”

Scoble 999 - Keen 1

Keen wilde van het publiek weten wie zich zorgen maakt om privacy met de introductie van Google Glasses voor een breed publiek. Daar ging één vinger omhoog in een publiek van zo’n duizend personen. De rest zal het worst zijn.

The Next Web kent een publiek van ondernemers en marketeers die innovatie veel belangrijker vinden dan privacy en over het laatste niet willen of niet kunnen nadenken. Toch was de scherpe verhouding verrassend.

Na afloop stond de aanstekelijk enthousiaste Scoble nog ruim een uur achter in de zaal met honderden nieuwsgierige jongens en meisjes in lange rijen, die allemaal de bril wilden en mochten testen. Op tien meter daarvandaan hing Keen lusteloos over een tafel.

Oorlog en spionnen

Op een paar kilometer van The Next Web hield de Club of Amsterdam gisteravond bij Info.nl de discussiebijeenkomst The future of digital identity. Qua privacyzorgen was er geen groter contrast denkbaar.

Onder aanvoering van Rop Gonggrijp kreeg daar de eerste spreker, Michael Hagen van IDchecker, al de wind van voren met zijn ideeën over centrale verificatie van identiteiten. Dan zouden consumenten niet meer bij elke webwinkel hun persoonsgegevens hoeven achter laten, maar dat kunnen regelen via een derde partij. Ook banken kunnen de rol van betrouwbare derde identificeerder vervullen.

Volgens Gonggrijp en anderen zouden partijen als IDchecker heel gevoelig zijn voor hackers en dan zouden in één keer veel identiteiten ‘op straat’ kunnen komen. Los even van de technologische oplossingen, was de toon heel fel vóór privacybescherming.

Dat ondervond ook de volgende spreker Balász Bódo die een contrast wilde schetsen tussen verschillende houdingen ten aanzien van privacy. Al na een paar zinnen, waarin hij eerst het zorgeloze scenario schetste, werd hij onderbroken met de beschuldiging dat hij onbenullig was.

De laatste spreker, Annie Machon, een voormalige spionne van de MI5, kreeg de opposanten stil, met een angstaanjagend betoog over privacyschending door geheime diensten die de democratie volgens haar grondig aantasten. De maatschappij evolueert al naar een samenleving naar Oost-Duits’ model, met een Stasi.

Volgens Gonggrijp zijn de huidige technologische middelen vele malen krachtiger dan wat totalitaire regimes in het westen in de vorige eeuw voorhanden hadden. Ze zijn ook veel goedkoper inzetbaar om ons aan voortdurende controle en straks ook onderdrukking bloot te stellen.

Diverse oudere heren gaven voorbeelden van de Koude Oorlog, het Franco-regime en Oost-Europa. Ondertussen stonden The Next Web bezoekers te dansen of zich anderszins op een vrolijke manier te vermaken.

Voor een journalist zijn dit fraaie contrasten om te mogen beschrijven. Welke kant kies je als lezer? En onze experts?