Twijfels bij Twitteronderzoeken

Ja, inderdaad, Twitter is een zinloze vorm van tijdsbesteding. Tattoos zijn trouwens ook lelijk en verminkend. En dat niet alleen, het leidt ook nog eens tot een verarming van het taalgebruik, zo concludeerde de Engelse acteur Ralph Fiennes vorige maand.

Hij klaagde over de opkomst van het gebruik van sociale netwerken, het zou leiden tot een verwoesting van de Engelse taal. Ik las het, dankzij Twitter, in Forbes Magazine. De grootste angst bij Fiennes is dat mooie lange woorden zoals ze werden gebruikt in de werken van Shakespeare of de novels van PG Wodehouse met uitsterven worden bedreigd.

Het gebruik ervan is zo schaars dat de mensen binnenkort niet eens meer zullen weten wat ze betekenen. De dodo stierf ooit uit, en niemand weet nu meer hoe het beest er heeft uitgezien. Zo zal het ook met onze mooie vocabulaire gaan. Een woord dat niet gebruikt wordt op sociale media is met uitsterven bedreigd. En vooral langere woorden zouden het onderspit delven, zij zijn ‘te duur’ voor de kortademige pas van Twitter.

En toen was er een Engelse professor aan de universiteit van Pennsylvania, Mark Liberman, die besloot hier serieus een onderzoek naar te doen. Hij onderzocht de teksten van Shakespeare’s Hamlet, een aantal Jeeves-verhalen van Wodehouse en een aantal tweets van een nieuwskrant, de Daily Pennsylvanian.

Om vervolgens te concluderen dat een gemiddeld Hamlet-woord bijna 4 letters lang was, Wodehouse net iets meer dan 4 letters per woord nodig had en dat in de Twitter berichten de woorden gemiddeld maar liefst 4.8 letters lang waren! Conclusie: de zorgen van acteur Fiennes waren onterecht. Twitteraars gebruiken lange woorden.

Juiste data, domme conclusies

Kijk, onze bedriegprofessor Stapel gebruikte valse data en trok hier technisch de juiste conclusies uit, maar deze professor Liberman gebruikte juiste data en verbond er vervolgens uiterst domme conclusies aan.

In tweets gebruik je namelijk geen korte woorden. Die sla je gewoon over. Vergelijk de tweet ‘vandaag presentatie #zinan’ (gemiddelde woordlengte 8) met ‘vandaag geef ik een presentatie. Ik heb er zin in’ (gemiddeld 4). Het eerste wordt getwitterd (echt waar), het tweede niet.

Conclusie: wetenschappers trekken goede conclusies uit foute data (Stapel) of foute conclusies uit correcte data (Liberman), in beide gevallen heb je er niets aan. Laat die Liberman en Stapel eens met elkaar een onderzoekje moeten doen. Lieberman onderzoekt, Stapel mag de conclusies trekken. Daar kan nog iets moois uit groeien.

Hetgeen overigens niet wegneemt dat we dankzij Twitter juist terecht komen bij de meest mooie teksten van Shakespeare of Wodehouse. Dankzij een tweet kwam ik er achter dat de AKO-genomineerde roman De Weldoener van Thomése op de maandag van de prijsuitreiking gratis was te downloaden als e-book. Met mij deden meer dan 5000 mensen dit. Het is een mooi boek.

We gaan meer lezen, met dank aan Twitter.

(Deze column werd eveneens gepubliceerd in Het Financieele Dagblad.)