Experts over filtering: niet doen

Niet enkel vanwege principiële bezwaren, maar ook vanwege de gebrekkige effectiviteit is de verplichte Europese invoering van een internetfilter op kinderporno een slecht plan. Dat vinden de experts van Netkwesties: Justine Pardoen, Esther Gons, Jaap-Henk Hoekman en Arnoud Engelfriet.

Eurocommissaris Cicilia Malmström kent het verplichte kinderpornofilter al uit haar eigen land. Als regeringslid namens de Liberale Volkspartij stemde ze in met het voorstel. Nu is commissaris voor interne zaken en zet het plan van haar voorganger door om een filter verplicht te stellen. Haar pleidooi draagt als titel: “De donkere hoeken van het internet opruimen”.

Drie redenen
Ze noemt drie belangrijke redenen voor de invoering van maatregelen tegen kinderporno waaronder een verplicht filter: “In de eerste plaats staan de levens van onschuldige kinderen op het spel staat. Achter de foto’s staat het lot van mishandelde kinderen. Kindermishandeling is een zeer ernstig misdrijf. Daarom moeten wij – zelfs al komen veel van de foto’s van buiten de EU-grenzen - al het mogelijke doen om onschuldige kinderen te beschermen.

Ten tweede is het een trieste realiteit dat een groot aantal beelden in omloop is waarop kindermishandeling wordt getoond. Handelen we niet, dan kan dat tot gevolg hebben dat de potentiële gebruikers van dergelijke sites het kijken naar dergelijke beelden na verloop van tijd als normaal gaan beschouwen.

Ten derde moeten we optreden op Europees niveau om de mazen van het net te sluiten die ontstaan als lidstaten niet als geheel hiertegen optreden.” Malmström presenteert nog een ontwerp-richtlijn. Daarin wordt een groot aantal maatregelen tegen verspreiding van kinderporno genoemd, ondermeer het filter. Maar ook 'grooming' moeten de EU-lidstaten gaan verbieden, het verleiden van kinderen dat veelal op sociale netten plaatsvindt.

Leaseweb roert de trom tegen politie
Het ontwerp komt nog ter goedkeuring in het Europees Parlement. Lid Sophie in ’t Veld (D66) schrijft dat ze tegen het voorstel is: “De voorstellen van de Europese Commissie zullen niet plotsklaps een einde maken aan de vrijheid op het internet, maar er is geen enkele noodzaak voor dergelijke bevoegdheden, ze staan op gespannen voet met de huidige regels voor vrijheid van meningsuiting, en geen enkel slachtoffertje van kindermisbruik is ermee geholpen.”

Finland, Engeland en Italië filteren al, in Duitsland heeft ondermeer een actie tegen het filter met het accent op ‘censuur’de invoering voorkomen. In Nederland mislukte de verplichte invoering van een kinderpornofilter, maar kwamen de KLPD en een aantal providers tot moeizame overeenstemming om vrijwillig een filter in te voeren.

Hostingprovider Leaseweb liet in een provocatief persbericht weten dat de KLPD nog niet gereed was om met het filter te gaan werken maar Leaseweb zelf wel. Leaseweb kwam enkele keren negatief in het nieuws met hosting van sites met kinderporno, ondermeer na onderzoek van Karin Spaink. Een filter van UPC bleek niet te werken.

Een ander lid van het Expertpanel van Netkwesties, Egbert Dommering, betoogde dat het instellen van filters domweg invoering van censuur betekent en dus verwerpelijk is.

Enorme toename meldingen
Toch kwam deze week het Meldpunt Kinderporno met haar bericht over 2009 dat het aantal meldingen van kinderporno op Nederlandse servers op bijna 1.400 was gekomen. Dat is schrikbarend. Overigens betekent de invoering van filters, indien ze echt effectief zijn, dat het Meldpunt Kinderporno haar deuren kan sluiten: er is immers niets meer om te melden want kinderporno wordt geblokkeerd.

Vanuit een ander gezichtspunt is de vraag: is invoering van filters nu zo erg? Het komt het imago van internet ten goede, doet de angst van ouders afnemen en wie weet helpt het wel een beetje tegen het misbruik van kinderen. (Ofschoon, als we de media dezer dagen mogen geloven, dat ook welig tierde in het tijdperk vóór internet).

Kortom: waarom moeilijk doen over het verplichte kinderpornofilter?

Wat vinden de experts?

Esther Gons
1 apr 2010
Esther Gons
Misdaad verbergen met een laagje onwetendheid

Dat is een lastige inderdaad, want nee natuurlijk willen we geen kinderporno, maar inhoeverre is een filter dan de juiste oplossing? Of is het slechts een lapmiddel en moeten we dit niet gewoon net als alle problemen bij de bron aanpakken?

Een site is slechts een distributiekanaal, en het filteren zal het misbruik en de hoeveelheid foto's en of filmpjes niet doen afnemen. Kinderporno is al illegaal en kan dus al bestraft worden. Een filter straft niet diegene die dit doen, maar hindert enkel de verdere verspreiding.

Het 'beschermt' diegene die het per ongeluk tegen kunnen komen, maar het verhindert dus ook mogelijkheden voor de aangifte van sites en materiaal waar iets aan gedaan zou kunnen worden.

Het verbergt de misdaad met een laagje onwetendheid. Inderdaad als we daarmee beginnen, waar moeten we dan straks nog meer tegen 'beschermd' worden?

Justine Pardoen
1 apr 2010
Pak het liever bij de wortel aan

1. Aflaat
Als gefilterd wordt (blokkeren van doorgifte), legitimeert dat wellicht om minder energie te stoppen in het blokkeren van het uploaden c.q. de publicatie van kinderporno. Maar er wordt niets gedaan aan het tegengaan van productie an kinderporno. Omdat er gefilterd wordt, wordt de noodzaak nog minder om die route te kiezen.

Meer aangiftes van kinderporno via het Meldpunt in 2009, meldde het persbericht deze week. En ook meer dan ooit productie uit Nederland. Het persbericht meldde overigens niet wat de gevolgen van die meldingen zijn. Wat gebeurt daarmee? Waar leidt al dat melden eigenlijk toe? Take down?

2. Censuur
Als gefilterd wordt, zet dat de poort open voor filtering van allerlei ander onwettig materiaal. En wat onwettig is, kan afhangen van de periode en regering. Ik neig ertoe het dus een principieel onjuiste route te vinden, die alleen maar nodig is omdat internationale samenwerking niet tot stand komt om echt iets aan kinderporno te doen bij de wortel.

3. Praktijk
a. Filteren zal niet helpen, zeggen velen. Niet dat ik er verstand van heb, maar de md5hashing-techniek valt te omzeilen. Veel van die kinderpornodelers zijn technisch uitstekend onderlegd. Als ze weten op welke md5 hashes wordt gezocht, kunnen ze daar rekening mee houden met het aanbrengen van een kleine wijziging in het beeld.

Zie ook dit rapport van de WODC, de wetenschappelijke club van het ministerie van Justitie.

b. Ik citeer een reaguurder op Tweakers.net, waarbij getwijfeld wordt aan de bedoelingen van providers: "Net als voorgaande jaren zijn het voornamelijk uploadwebsites die veel meldingen van kinderpornoplaatjes bij onze helpdesk genereren", zegt Alex de Joode, Security Officer van LeaseWeb en tevens medeoprichter van Meldpunt Kinderporno Nederland. "We zouden het aantal meldingen van kinderporno op dergelijke websites graag terugbrengen.

Ze willen het aantal meldingen terugbrengen, niet de kinderporno stoppen. Zelfs de reden hiervoor staat in de tekst. Het is namelijk hun helpdesk die die meldingen moet afhandelen en dat kost dus geld. Er zal dus wel een mooi rekensommetje achter zitten dat zegt dat dit goedkoper is dan die meldingen.

Omdat de KLPD niet meewerkt, vegen ze hun straatje schoon: wij willen wel, maar de politie niet. Hun schuld dat er nog kinderporno is... Deze drogreden wordt ook gebruikt door het Meldpunt kp. Die redeneren steeds dat de beschikbaarheid van kp de vraag vergroot, en dat daardoor het aantal gevallen van misbruik toeneemt."

Welke meldingen gaan overigens straks geld kosten: websites met info over (hulp bij) zelfdoding, pro-anorexia? In Australië is al inhoud geblokkeerd over euthanasie...

Gezond wantrouwen tegen de staat, behoedt een volk voor tirannie (Demosthenes).

Filtering van kp bij wet: praktisch én principieel onjuist. Moeten we niet willen.

Arnoud Engelfriet
1 apr 2010
Risico op onterecht filteren te groot

Eerst even over de filtertechniek: het filter zoals UPC dat nu implementeert, werkt niet met MD5 hashes. Hashes gebruik je om individuele plaatjes te herkennen. Men wil nu hele sites preventief blokkeren, en dat gebeurt op DNS-niveau.

Oftewel: je typt in je browser "www.dinges.nl" in, je browser vraagt aan UPC "welk IP-adres hoort er bij www.dinges.nl" en krijgt het IP-adres van de politiewaarschuwing te zien. Dit is ook vrij eenvoudig te omzeilen, daar niet van, maar het werkt fundamenteel anders dan filtering met MD5 hashes.

Inderdaad kunnen delers van kinderporno er rekening mee houden op welke MD5 hashes wordt gezocht en een kleine wijziging in het beeld doorvoeren. Maar in vonnissen heb ik nog vaak genoeg mensen veroordeeld zie worden omdat ze bergen plaatjes op de pc hadden die wel degelijk via die hashes herkend zijn.

Wat het principe betreft sluit ik me aan bij wat Bits of Freedom ervan zegt: voor mij is het voornaamste risico dat een site er onterecht opkomt. Hoe zorg je ervoor dat dat niet gebeurt en/of dat zo'n site er dan weer op eenvoudige wijze afkomt?

Verder maak ik me zorgen waar die infrastructuur voor gebruikt zal worden als hij er eenmaal is. What's next? Terrorisme? Is ook al over gesproken, en met de Kaderrichtlijn over het tegengaan van het ‘bevorderen’ van terrorisme zou je kunnen zeggen dat zulke sites ook geblokkeerd moeten worden.

Of auteursrechteninbreuk? Waarom zou Mininova of Pirate bay niet op die lijst horen, het is toch evident dat ze illegaal zijn?

Ik realiseer me dat slippery slope argumenten flauw zijn maar het is wel altijd iets om rekening mee te houden.

Jaap-Henk Hoepman
1 apr 2010
Uitwisseling verhinderen is pure illusie

Bedankt voor de link naar het WODC-rapport. Die kende ik nog niet. Dat rapport onderbouwt het commentaar van Justine Pardoen.

Filteren op basis van domeinnaam of IP-adres is een paardenmiddel, en zal
ook veel verkeer blokkeren dat geen kinderporno behelst. 'Voordeel' is wel dat je niet 'in' de uitgewisselde pakketjes hoeft te kijken wat er echt in staat. Want dat geeft weer juridische problemen.

Filteren op basis van hashcodes is precieser, maar is inderdaad makkelijker te omzeilen door de distributeurs van kinderporno, met kleine wijzigingen in de plaatjes. Deze methode vergt ook 'deep packet inspection', dat wiol zeggen het ‘inspecteren’ van al het internetverkeer.

Fundamentele vraag is wie er bepaalt welke domeinen, IP-adressen of plaatjes op de zwarte lijst geplaatst worden. Uit het WODC-rapport blijkt dat dit vrij ad-hoc gebeurt, en (alleen al voor  domeinen) een zware belasting voor de KLPD oplevert. Dus filteren op basis van hashcodes is alleen daarom al praktisch niet uitvoerbaar.

Daarnaast wordt algemeen verondersteld dat de meeste kinderporno via P2P netwerken wordt verspreid. Deze netten zijn niet te filteren en blijven dus buiten schot.

Nog fundamenteler: sinds wanneer delen we oordoppen of zwartgemaakte brillen uit om te voorkomen dat onze burgers strafbare zaken horen of zien?

Netkwesties
Netkwesties is een webuitgave over internet, ict, media en samenleving met achtergrondartikelen, beschouwingen, columns en commentaren van een panel van deskundigen.
Colofon Nieuwsbrief RSS Feed Twitter

Nieuwsbrief ontvangen?

De Netkwesties nieuwsbrief bevat boeiende achtergrondartikelen, beschouwingen, columns en commentaren van een panel van deskundigen o.g.v. internet, ict, media en samenleving.

De nieuwsbrief is gratis. We gaan zorgvuldig met je gegevens om, we sturen nooit spam.

Abonneren Preview bekijken?

Netkwesties © 1999/2024. Alle rechten voorbehouden. Privacyverklaring

1
0