Werknemers van Amazon in het Britse Coventry hebben nipt tegen een voorstel gestemd dat de retailgigant zou hebben gedwongen om de GMB Union formeel te erkennen. Met een participatiegraad van 86 procent van de kiesgerechtigden stemde 50,5 procent tegen gedwongen erkenning, een marge van slechts 28 stemmen.

Formele erkenning zou Amazon hebben gedwongen om te onderhandelen over lonen en andere arbeidsvoorwaarden. Het zou werknemers in staat hebben gesteld om vertegenwoordigers voor gezondheid en veiligheid te kiezen.

Onder de Britse regelgeving is het GMB nu echter verboden om de komende drie jaar nog een aanvraag tot erkenning in te dienen bij Amazons vestiging in Coventry, hoewel het overweegt de zaak aan te vechten.

Geringe loonsverhoging

De stemming volgt op een buitengewoon proces van vakbondsvorming en GMB-actie onder het personeel in Amazons magazijn in Coventry. Het aantal GMB-leden groeide van 60 in juli 2022 tot nu ruim 1.400.

Ik heb dit proces vanaf de GMB-kant gevolgd via parttime detachering voor onderzoek vanuit mijn Nottingham Trent University. Sinds januari 2024 heb ik interviews gehouden met 11 leiders onder de Amazon-werknemers en vier GMB-organisatoren; negen stakingspiketten en zes stakingsbijeenkomsten geobserveerd, evenals vele andere bijeenkomsten; en informele gesprekken gevoerd met circa 200 werknemers.

De toename van het aantal vakbondsleden in Coventry begon in augustus 2022, na onofficiële "wilde" protesten en stakingen in veel Amazon-vestigingen in het Verenigd Koninkrijk. Dit was een reactie op een langverwachte loonsverhoging, die uiteindelijk slechts 50 pence per uur (60 eurocent) bedroeg.

Vakbondsleiders vertelden me dat ze ontzet waren dat Amazon niet meer deed om personeel te ondersteunen met kosten van levensonderhoud, zeker gezien hun inzet als “essentiële arbeiders” aan het begin van de pandemie.

Sinds 2022, en na herhaalde stakingen, hebben de werknemers een algemene loonsverhoging van 17 procent voor de laagstbetaalden in de wacht gesleept, en verdere verbeteringen in de lonen voor nachtdienstmedewerkers. Maar ze zeggen dat dit nog steeds niet genoeg is om aan hun basisbehoeften te voldoen.

Acties Amazon tegen vakbond

De magazijnen van Amazon creëren uitdagende omstandigheden om je te organiseren, met een sterk gecontroleerde werkomgeving, werknemers die ver van de locatie wonen, meerdere talen die worden gebruikt en financiële druk om lange werkdagen te maken.

Werknemers zuchten onder een zeer controlerend werkregime, dat gezondheidsproblemen negeert evenals slechte behandeling door managers. Deze omstandigheden zijn uitvoerig gedocumenteerd en creëerden een onderliggende basis van wrok jegens Amazon, die werd aangewakkerd door de lager dan verwachte loonsverhoging.

Echter, toch werd een meerderheid niet gehaald, door verschillende oorzaken. Zo is het personeelsbestand voortdurend in beweging, met golven van werving, waaronder voor 1.300 werknemers in de zomer van 2023. Wat betekent dat de vakbond voortdurend nieuwe groepen werknemers moet bereiken. Dit betekent ook dat veel van de stemmers beperkte ervaring hadden met het werken bij Amazon.

Hoewel Amazon beweert dat het aan elke werknemer zelf is om zich bij een vakbond aan te sluiten, is het openlijk tegen collectieve onderhandelingen en formele erkenning. Nadat de GMB in maart 2024 formele erkenning aanvroeg, voerde Amazon zijn campagne tegen de vakbond op met onder meer met anti-vakbondsboodschappen in de moedertaal van de werknemers.

Amazon heeft dus aanzienlijke middelen ingezet om de vakbondsvorming tegen te gaan - waaronder een aantal tactieken die juridisch worden aangevochten.

Inspirerende auteur

GMB-medewerkers verwijzen voor hun inspiratie vaak naar vakbondsvrouw en schrijfster Jane McAlevey, die vlak voor de stemming in Coventry overleed en wier werk als organisator en academicus in de VS internationale erkenning heeft gekregen.

Hun successen bij de Britse vestiging van Amazon bevestigen veel van McAleveys centrale argumenten - het belang van vertrouwen in werknemers, de noodzaak om ‘organische leiders’ te identificeren die gerespecteerd worden door collega's en het belang van vakbonden voor de democratie.

Binnen dit perspectief is de ontwikkeling van leiderschap en een actief lidmaatschap belangrijker dan formele erkenning van de GMB. Nu, na de stemming, zijn er ideeën die we kunnen putten uit het werk van McAlevey, bijvoorbeeld hoe vakbondsafgevaardigden van het personeel toch collega's die tegen erkenning stemden voor zich kunnen winnen.

Zoals ik in mijn eigen werk heb betoogd, is er dringend behoefte aan de opbouw van onafhankelijke instellingen van de arbeidersklasse om uitbuiting op de werkplek aan te vechten.

Kwetsbare arbeidskrachten

De uitslag van de stemming toont ook de impact van grenscontroles aan, waardoor werknemers kwetsbaar worden voor uitbuiting. Veel Amazon-werknemers in Coventry hebben een migranten- of vluchtelingenachtergrond en hebben familie die afhankelijk is van het geld dat ze naar huis sturen. Dus als Amazon-managers de werknemers vertellen dat erkenning van de vakbond zogenaamd een loonsverhoging in de weg zou staan, kan dat ernstige gevolgen hebben.

Er moet rekening worden gehouden met de bredere kwetsbaarheid waarmee werknemers te maken hebben vanwege de kosten van levensonderhoud, tijdelijke contracten en, in sommige gevallen van hun immigratiestatus.

Amazon speelde naar verluidt in op deze onzekerheid door erkenning voor te stellen als een riskante optie. Dit toont aan dat deze bredere omstandigheden van het leven buiten de werkplek een aandachtspunt moet zijn voor vakbonden. Dat pakt de GMB op.

De vakbond heeft naar werknemers geluisterd en de ontwikkeling van leiders onder het personeel ondersteund. Dit zal ongetwijfeld doorgaan. In de uren na de stembusuitslag deelde een leider een boodschap met me die ze had verspreid onder collega-werknemers van Amazon.

“Laat dit een moment zijn om te hergroeperen en onze vastberadenheid te versterken. Jullie moed om op te komen voor jullie rechten blijft cruciaal en het is essentieel om dit momentum vast te houden.”

Ze drong er bij haar collega's op aan om te leren van de ervaring en deze te gebruiken om te blijven pleiten voor een eerlijke behandeling en betere arbeidsomstandigheden waar de stem van elke werknemer wordt gehoord.

Amazon heeft niet gereageerd op het verzoek van The Conversation om commentaar.

*) Tom Vickers is onderzoeker aan de Nottingham Trent University. Een versie van dit artikel verscheen bij The Conversation. Vertalen en opnieuw redigeren: Peter Olsthoorn.

**) Grote foto van Jamie Wilson, Flickr CC; 2de foto door Nik op Unsplash