Het Europees Parlement buigt zich deze weken over een aangepast voorstel van de Europese Commissie (COM(2022) 209 final) tegen online kindermisbruik. Tragisch genoeg zal het daarmee voor daders makkelijker worden om beelden van seksueel kindermisbruik te verhandelen.

Het lijkt te gruwelijk om waar te zijn, maar het gebeurt op grote schaal: tieners, kinderen, baby’s zelfs die misbruikt worden voor livestreams op verzoek van klanten uit het Westen. Elke seconde worden minimaal twee afbeeldingen of video’s van seksueel kindermisbruik online gedeeld. En dankzij een ’end-to-end-versleuteling’ kunnen criminelen ermee wegkomen.

„Ik moest dingen doen waarvan ik nooit had gedacht dat meisjes van zestien die ooit zouden doen”, vertelde Ruby uit de Filipijnen, die als tienermeisje jarenlang werd misbruikt. Ruby is niet de enige die in zo’n nachtmerrie terechtkwam. In 2022 werden naar schatting een half miljoen Filipijnse kinderen misbruikt voor pornografische livestreams, bleek uit het onderzoek Scale of Harm van International Justice Mission (IJM) en de Universiteit van Nottingham.

Daders ongestraft

Om dit grootschalige misbruik tegen te gaan, heeft de Europese Commissie een wetsvoorstel opgesteld. Dat verplichtte bedrijven om misbruikmateriaal op hun platform op te sporen. Maar volgens privacy-experts zouden we daarmee allemaal een ’politieagent in onze broekzak’ krijgen. Daarop is door leden van het Europees Parlement aan een nieuw voorstel gewerkt dat een forse verslechtering is.

Zo verbiedt deze aangepaste versie detectietools terwijl techbedrijven die al ruim tien jaar gebruiken om materiaal van kindermisbruik van hun platforms te weren. In 2021 meldden techbedrijven 85 miljoen van dergelijke foto’s en video’s. Recent meldde het Amerikaanse National Center for Missing and Exploited Children al een daling van 58 procent van het aantal Europese meldingen van online kindermisbruik. Met deze aangepaste wet zal dat percentage verder dalen.

Vanuit kinderrechtenorganisaties als Defence for Children, Terre des Hommes en IJM klonk de dringende oproep het oorspronkelijke voorstel te steunen. Die oproep willen wij onderstrepen. Als we in de echte wereld er alles aan doen om kinderen te beschermen, dan moet dat ook in de digitale wereld.

Onze plicht

In het oorspronkelijke wetsvoorstel was er evenwicht tussen veiligheid en privacy. Alleen detectiesoftware die een gedegen toetsing heeft doorstaan mocht worden gebruikt. Die software wordt nu al ingezet tegen malware en virussen. Dan is het toch logisch en zelfs onze plicht die ook te gebruiken tegen online seksueel misbruik?

Bovendien: hoe zit het met de privacy van kinderen die misbruikt worden? Zoals een ander voormalige Filipijns slachtoffer vertelde: „Het is moeilijk te beschrijven hoe het voelt om te weten dat er op elk moment, waar dan ook, iemand naar onze beelden kan kijken. Het is alsof we keer op keer worden misbruikt.”

Niet achterblijven

Maar liefst 76 procent van de EU-bevolking bleek voorstander van geautomatiseerde detectie, melding en verwijdering van online materiaal van seksueel misbruik van kinderen. Australië en het Verenigd Koninkrijk hebben recent een wet aangenomen die precies dat regelt. Laat de EU niet achterblijven en deze historische kans aangrijpen om kinderen te beschermen tegen online seksueel geweld.

*) Gert-Jan Segers is adviseur bestrijding mensenhandel bij International Justice Mission, een mondiale geleide club om mensenhandel te bestrijden. Dit artikel verscheen op 5 december 2023 in De Telegraaf