OM veroordeeld om ‘schandalige’ schending e-mail geheim advocatuur

Dit heeft de voorzieningenrechter van rechtbank Oost-Brabant in Den Bosch dinsdag bepaald in een kort geding dat was aangespannen door vier advocaten van kantoor Stibbe onder wie partner Daan Doorenbos.

Ze werden vertegenwoordigd door kantoorgenoot Tim de Greve die de staat aanklaagde vanwege 3.000 schending van het verschoningsrecht voor advocaten door het OM (Functioneeel Parket Den Bosch) en opsporingsdienst Fiod. Een advocaat is wettelijk en gedragsrechtelijk verplicht tot geheimhouding van de communicatie met zijn cliënten, teneinde zijn essentiële, vertrouwelijke rol binnen de rechtsstaat.

Vanaf juli 2013 hebben rechercheurs van het Team Bijzondere Zaken van de Fiod in Eindhoven onder leiding van het Functioneel Parket in Den Bosch een strafrechtelijk onderzoek ingesteld (onder de codenaam ‘Castor’) naar Box Consultants, Box Fund Advisory,  Boulder en hun bestuurders, op verdenking van fraude, valsheid in geschrifte en witwassen.

In maart 2015 vond een inbeslagname bij Box plaats, en begreep het bedrijf dat het doelwit was van een economisch strafrechtelijk onderzoek. Ze belden Stibbe voor bijstand. In september 2015 heeft de Fiod namens het Openbaar Ministerie een bevel tot verstrekking van e-mails gegeven aan hostingbedrijf Winvision, de externe emailprovider van Box

Dat leverde maar liefst 2 miljoen bestanden op. De ruim 3.100 mails van de advocaten werden niet buiten de vordering gehouden en ten onrechte ook niet vernietigd. OM en Fiod hebben moedwillig op grote schaal het verschoningsrecht geschonden. Dat is volgens Stibbe 'schandalig'.

Er was wel een dingetje: uit de mails maakte het onderzoeksteam op dat dat het verschoningsrecht door Stibbe is misbruikt: met een voorstel om een opdracht aan BDO Accountants en Belastingadviseurs B.V. voor het uitvoeren van een onderzoek bij Box te laten verstrekken door het advocatenkantoor zodat het onderzoek onder het verschoningsrecht zou vallen. Er zijn 155 mails gebruikt voor een afzonderlijk tuchtrechtelijk onderzoek. Uiteindelijk zijn 105 berichten voor dit onderzoek gebruikt in uitgeprinte vorm.

Het geknoei door OM en Fiod ging ver. Zo gaf een opsporingsambtenaar onbedoeld 875 van de ruim 3.000 e-mails vrij, terwijl niemand die mocht zien. Toch was de uitspraak in kort geding zwakjes: het OM mag het verschoningsrecht van de vier advocaten niet meer schenden. ER volgende geen algemene uitspraak, maar het Om en Fiod zijn gewaarschuwd. Wel moet het OM haar handleiding aanpassen en publiceren.