Bij aanvang van dit seizoen 2015/2016 schreef Jean-Pierre Geelen, de kundige recensent van de Volkskrant, dat DWDD ‘geen haarscheurtjes’ vertoont en dus ‘nog jaren’ mee kan. Gezien de ‘energie, creativiteit en souplesse die velen nog steeds nieuwsgierig maakt in de vroege vooravond. Het recept: een frisse blik, een gezonde belangstelling voor nieuwe ontwikkelingen en talenten, en een rappe, intelligente presentatie waarin live alles kan gebeuren.’

De grap is, er gebeurt niet ‘van alles’. DWDD is juist zo vertrouwd en voorspelbaar, met bekende gasten (70 procent was er ooit eerder) bij ’s lands beste gespreksleider die zelden een zwakke avond heeft.

Gezeur over het half miljoen dat hij vangt voor die kwaliteit is typisch Nederlands. Miljoenen is Van Nieuwkerk waard; niet van het ministerie van Cultuur maar van Sociale Zaken vanwege het verminderde ziekteverzuim de volgende morgen.

NRC Lux DWDD

Geelens collega Hans Beerekamp, recensent bij NRC Handelsblad, schreef een lofrede op DWDD, of nee, een essay. Online luidt de kop: Kwetsbaar en lang niet foutloos, maar DWDD is alsnog een verademing. Curieuze kronkel. De eindredacteur van de krant in een bondige kop: Het dagelijks uur tegengif voor cynisme.

De inhoud heeft als kern – let maar niet op de stijl van het essay -:  “Ik denk dat het succes van De Wereld Draait Door niet alleen te maken heeft met vakmanschap, bevlogenheid en concentratie, bij elke afzonderlijke redacteur, maar ook met een enorme behoefte aan wat mooi is, aan enthousiasme en aan echtheid.”

Enthousiasme, zeker, maar ‘echtheid’? Hans Beerekamp was mijn  favoriete filmrecensent die me leerde kijken naar moeilijke rolprenten die Huub Bals naar het Filmfestival Rotterdam bracht zoals van Soekoerov en Tarkovski.

Bals is al lang dood, Hans Beerekamp looft nu ‘elke afzonderlijke redacteur’ van DWDD, die hij kennelijk kent:  “…ik ben inderdaad een openlijke vriend van het programma. Maar ik zou dat niet zijn als ik het niet zo’n verademing vond in het televisielandschap.”

Natuurlijk!

Openlijk fan zijn, moet kunnen. Maar dan. NRC publiceerde ook uit zelf geïnitieerd onderzoek van Nieuwsmonitor. Echter, geen woord over de eigen conclusie van de onderzoekers van Nieuwsmonitor dat DWDD een typische exponent is van toegenomen infotainment bij de publieke omroep. NRC nam alleen harde data over. Onderzoekster Nel Ruijgrok: “Wij hebben eigen conclusies getrokken.”

Marketing door adoratie

Ook de harde conclusie van Nieuwsmonitor blijft de intelligentsia van Nederland onthouden in het NRC-artikel: “De kracht van het programma is dat met gepassioneerde gasten geen onderwerp wordt geschuwd. Hierdoor worden op prime-time zware politieke onderwerpen, opera of zelfs kwantummechanica bespreekbaar gemaakt.

 Aan de andere kant laten de cijfers laten zien dat dergelijke onderwerpen slechts een klein deel van de zendtijd vullen. Het programma richt zich vooral op lichtere onderwerpen zoals muziek, media en film & toneel. Van een grote diversiteit kunnen we dan ook niet spreken.”

Ik heb geen flauw idee waarom de krant van Peter Vandermeersch en Hans Beerekamp tot een positiever beeld komen dan de onderzoekers zelf. U wel? Wederzijdse marketing en adoratie, mag het aub?

De Denkende Mensch

De onderzoekers van Nieuwsmonitor noemen DWDD ‘amusement met een vleugje inhoud’ en om met Harriët Duurvoort te spreken: “DWDD is misschien evengoed amusement, maar dan wel voor de denkende mens.”

Die opmerking hield me uit de slaap, maar tegen de ochtend wist ik het. Het is de plezante verdoving van de ‘denkende mens’. M’n zwager, musicus en taalkunstenaar, betichtte collega’s van suikerspincabaret. Mooie term: DWDD bedrijft suikerspinjournalistiek, het hapt lekker weg. Is dat erg? Allerminst, heerlijke ontspanning, een shot voor de vermoeide ziel.

Vorig jaar lukte het afkicken me niet, maar wel een dieet van maximaal drie keer DWDD per week. Een Giel B. en Felix R. hoefde ik mezelf niet aan te doen, maar ouwehoeren als Herman Pleij, Jort Kelder, bètawetenschappers en de onweerstaanbare Halina R. (verlaag je er niet meer toe, alsjeblieft!) voedden juist de verslaving.

Vormt de reactie van de sterke regisseuse Dieuwke Wynia op kritiek van Arnon hoogmoed voor de val? De blij lachende katholieke kop van Matthijs is aan de topauteur niet besteed. Maar aan miljoenen anderen zoals ik wel.

Dildo of Fantoompijn

Van Nieuwkerk gaf recent een vraaggesprek – in e-mail teneinde controle te houden – aan de Volkskrant. Hij dweepte gedoceerd met fobietjes en Aznavour – ook mijn favoriet, diepe melancholie bij Hier Encore – en de geslaagde fotoshoot deed de rest. Wat er bij de doelgroep van Volkskrant Magazine in ging als een dildo in een feministe. Weer razend knap geformatteerd.

In het lijstje van best bekeken programma’s scoort DWDD al vele jaren hoog, een felicitatie waard. Maar meer dan tien miljoen volwassenen kijken niet. Sinds kort hoor ik daarbij. Wel 2Doc, Andere Tijden en Grensland. Ook ‘amusement voor de denkende mens’; net als Huid en Haar, Fantoompijn en Tirza. Boeken ja, ze kakelen niet zo.

Eerlijk, wel stiekem Lucky TV online kijken. En aan Dieuwke, Matthijs en de anderen: met dank voor de fantastische jaren, toch zo’n duizend uur van m’n leven…

*) Beeld van BNNVara: DWDD, Jean-Pierre Geelen en Hans Beerekamp, 4 december 2014