Weer een claimstichting om geld te beuren voor ‘slachtoffers’

Privacy is ook handel voor consumenten

Dataprivacy is al decennia handel voor vele grote en kleine bedrijven online. Voor advocatuur werd vermeende privacybescherming conform de AVG een lucratief verdienmodel. En nu willen ook consumenten, geholpen door advocaten en bestuurders met dollartekens in de ogen, via claimstichtingen een greep in de privacykassa doen.

Bekend is de zaak versus Salesforce en Oracle, van Stichting The Privacy Collective, commercieel gefinancierd Innsworth, een investeerder in juridische claims die eigendom is van het Amerikaanse hedgefonds Elliott. De sectie ‘nieuws en procedure’ op de website is 16 maanden na aanvang leeg. Er verscheen een beknopt jaarverslag 2020. En de mededeling: Op 15 november 2021 vond het eerste pleidooi van beide partijen plaats bij de Rechtbank Amsterdam. Tijdens deze zitting bepleitte The Privacy Collective dat ze ontvankelijk is om verder te kunnen procederen tegen Oracle en Salesforce, mede gezien de 75.000 ‘gedupeerden’ die inschreven. De claim behelst voor Nederland 10 miljard euro, voor naar schatting 10 miljoen gedupeerden. Op 12 januari 2022 volgt de uitspraak.

Consumentenbond vs. Facebook en TikTok

 En we schreven over de massaclaim van de Consumentenbond versus Facebook vanwege schending van de AVG. De Data Privacy Stichting (DPS) die door de bond wordt gesteund, met een investeerder, te weten het Amerikaanse advocatenkantoor annex premiejager Lieff Cabraser Heimann & Bernstein. Deze huurt in Nederland Lemstra van der Korst in, en het inmiddels roemruchte kantoor Pels Rijcken & Droogleever Fortuijn, in Den Haag. De investeerder claimt 18 procent van de eventuele opbrengst, maar bij verlies krijgt ze niets.

In juni 2021 vonniste de rechtbank Amsterdam dat DPS ontvankelijk is voor de massaclaim. Niettemin blijft Facebook formele bezwaren inbrengen met een inhoudelijke reactie: dat Facebook Inc. en Facebook Nederland geen partij zouden moeten zijn in deze procedure, omdat louter Facebook Ireland persoonsgegevens van Nederlandse gebruikers verwerkt. Ook zegt Facebook dat de ingestelde claims onduidelijk en onvoldoende onderbouwd zijn. 

Inmiddels zijn er drie claims tegen TikTok:

1. Van Stichting Somi en advocatenkantoor Solv;

2. De Consumentenbond met Stichting Take Back Your Privacy

3. Stichting Massaschade & Consument

De bedragen lopen op: Somi claimt 1,5 miljard euro, de Consumentenbond 2 miljard en de derde partij maakt TikTok-gebruikers lekker met een totale claim van 6 miljard. Somi staat open voor een externe financier, maar heeft die nog niet gevonden. De Consumentenbond en Take Back Your Privacy krijgen geld van BPGL Funding I Limited, in februari 2021 geregistreerd in belastingparadijs Jersey. Dit risicofonds claimt 22 procent van de opbrengst plus maximaal 3 procent als kostencompensatie. Het eerste geld vloeit naar Scott+Scott, een internationaal kantoor gespecialiseerd in claimzaken, met advocaat Damiën Berkhout.

Massaschade en eigen portemonnee

De Stichting Massaschade en Consument doet ook een zaak om servicekosten tegen Airbnb, maar over die kosten vonniste de Hoge Raad in het voordeel van Airbnb, in een door particulieren aangespannen zaak. Massaschade & Consument maakt de balans nu op, iets dat ook de rechtbank in deze zaak vroeg.

Blijkens de compliance-verklaring heeft Stichting M&C externe financiering geregeld via Ivo Capital en haar fonds Consumer Privacy Litigation Funding. De procentuele vergoeding voor Ivo Capital loopt op naarmate de vergoeding per TikTok-gebruiker afneemt: 25 procent van de vergoeding, indien deze minder dan 100 euro per gebruiker bedraagt, tot 12,5 procent bij een bedrag van meer dan 400 euro per gebruiker.

Opvallend in het M&C bestuur is Lucia Melcherts  die als jurist in dienst is bij het ministerie van Binnenlandse Zaken. En lid van de Raad van Toezicht Frans van Steenis meldt een belangenconflict, en dat doet de stichting ook voor bestuurder Ianika Tzankova. Zij zullen zich naar zeggen niet inhoudelijk met de TikTok-zaak bezig houden. Opvallend is voorts dat toezichthouders Vanessa Mak en Simone van der Hof de TikTok claim dienen en tegelijkertijd onafhankelijk wetenschapper in Leiden zijn.

De Raad van Toezicht heeft de vergoeding voor het Bestuur voor het jaar 2021 vastgesteld op 15.000 euro voor de voorzitter en 12.500 voor de overige leden van het Bestuur. Ook de toezichthouders krijgen een stookkostenvergoeding: de voorzitter 12.500 per jaar en de overige leden 10.000 per jaar. De vergoeding geldt ook voor degenen die zich vanwege een belangenconflict afzijdig houden.

Ivo Capital is een Frans fonds. Wie bij Google zoekt op Consumer Privacy Litigation Funding, krijgt nauwelijks informatie, maar wel reclame van partijen die claims willen financieren. Daar is goed geld mee te verdienen. Maar het gaat al die partijen en hun bestuurders en toezichthouders en bestuurders natuurlijk om de privacybescherming van burgers. Daar liggen ze echt wakker van, en dat dit een handje geld oplevert is bijzaak.

Van de miljoenen gedupeerden die hun privacy in ernstige mate zagen aangetast, heeft zich grofeweg 1 procent gemeld voor de acties, ondanks het ‘gratis geld’ dat ze kunnen opleveren. Het gaat ook om een wat lager bedrag dan dat je erin slaagt om ten behoeve van 30.000 euro compensatie je op te werpen als slachtoffer van de toeslagenaffaire

GGD-claim lucratief uitzicht

Nu is er een weer een claimstichting: Initiatieven Collectieve Acties Massaschade (Icam) om voor de gedupeerden het GGD-lek van januari 2021 schadevergoeding te eisen. Toen konden medewerkers van de GGD putten uit het arsenaal persoonsgegevens van 6,5 miljoen mensen die zich op het coronavirus hadden laten testen. Twee verdachten kregen celstraffen van 5 maanden en 1 maand, plus voorwaardelijke straf.

Van 1.250 mensen staat vast dat hun gegevens daadwerkelijk zijn ontvreemd. Genoemde stichting eist voor hen een bedrag van 1.500 euro per persoon, en voor die andere kleine 6,5 miljoen Nederlanders 500 euro. Dat telt op tot de somma van 3,3 miljard euro. Komt het ministerie niet over de brug, dan volgt een dagvaarding in februari 2022.

Die wordt bekostigd door Liesker in Breda, marktleider in procesfinanciering in Nederland. Die vangt 20 procent van de totale opbrengst, maar met een maximum bedrag van vijfmaal het daadwerkelijk geïnvesteerde bedrag in de rechtszaken.

Achter Icam staat ex-PvdA-Kamerlid Astrid Oosenbrug (PvdA), nu voorzitter van het COC en public affairs officer van beveiligingsbedrijf Eset. Ze heeft zelf als GGD-medewerker bron- en contactonderzoek bij de ANWB uitgevoerd. Voorzitter van Icam is advocaat Marnix Bos, medebestuurslid de accountant Cor bij de Weg.

In de Raad van Toezicht zitten de wetenschappers Quirine Eijkman (voorzitter) van Hogeschool Utrecht en het College voor de Rechten van de Mens, en Rob van Hoven van Genderen van de Vrije Universiteit, alsmede accountant Adri van Beek namens Liesker Procesfinanciering.

Bestuursleden mogen 250 euro per uur declareren, met 12.500 maximaal voor de voorzitter en 10.000 euro voor de twee andere leden. De leden van de Raad van Toezicht ontvangen 4.000 euro (voorzitter) of 2.500 euro per jaar (leden).

Data-inkomen nakend

Iedereen die zwaar geleden heeft onder dit datalek kan zich aanmelden. De ene helft van de belastingbetalers die niet kan claimen moet hier betalen voor de andere helft die het geluk had op mogelijk dataverlies. Immers, de overheid moet betalen.

Zo belooft 2022 een spannende zaak voor de claims. Nederlanders kunnen een aardig centje bijverdienen. In die zin loont het de moeite om bij zoveel mogelijk partijen die data verzamelen in te schrijven, teneinde vanuit de massaclaims een inkomen te putten. Maar vooralsnog zijn de massaclaims een verdienmodel voor advocaten en bestuursleden van de stichting.

En met een beetje geluk kunnen we stoppen met werken. Dan wordt alsnog realiteit wat de Datavakbond in eerste instantie bepleitte: dat bedrijven voor onze data gaan betalen; in navolging van Jaron Lanier en Glen Weyl met Should We Treat Data as Labor? Doortrekkend is een workaholic straks gelijk aan een internet- en app-verslaafde.

Gepubliceerd

12 dec 2021
Netkwesties
Netkwesties is een webuitgave over internet, ict, media en samenleving met achtergrondartikelen, beschouwingen, columns en commentaren van een panel van deskundigen.
Colofon Nieuwsbrief RSS Feed Twitter

Nieuwsbrief ontvangen?

De Netkwesties nieuwsbrief bevat boeiende achtergrondartikelen, beschouwingen, columns en commentaren van een panel van deskundigen o.g.v. internet, ict, media en samenleving.

De nieuwsbrief is gratis. We gaan zorgvuldig met je gegevens om, we sturen nooit spam.

Abonneren Preview bekijken?

Netkwesties © 1999/2024. Alle rechten voorbehouden. Privacyverklaring

1
0