‘De rechten zijn verkocht aan uitgeverij Atlas Contact na een spannende veiling met zeven uitgeverijen door Marianne Schönbach namens Zoë Pagnamenta Agency. Atlas Contact geeft het boek uit in het voorjaar van 2023, vier weken voor de Engelstalige versie (Princeton University Press)… De titel was onderdeel van een van de grootste Nederlandse veilingen voorafgaand aan de Frankfurter Buchmesse 2021’, zo maakt Atlas Contact (onderdeel van VBK) bekend.

Hoge royalties

Hoe gaat een rechtenveiling in zijn werk? Niet met real-time (digitaal) tegen elkaar opbieden. ‘Een literair agent houdt doorgaans een veiling op deze manier: in verschillende ronden mogen uitgevers een voorgesteld voorschot verhogen. In de laatste ronde dienen uitgevers hun ‘beste bod’ in, begeleid door een motivatiebrief - ook wel ‘love letter’ genoemd – met de royaltystaffel en marketingplannen. Agent en auteur maken vervolgens samen een keuze’, zegt Yvette Cramer van Atlas Contact.

Wat de royalties betreft is de traditionele verdeling van inkomsten (exclusief 9 procent BTW): uitgever bijna 50 procent, boekhandel ruim 40 procent en schrijver 10 procent. De uitgever bekostigt doorgaans de drukker (10 procent) distributie (Centraal Boekhuis, 10-15 procent) een redacteur, vormgever en eventueel vertalers. Op deze verdeling zijn allerhande variaties verzonnen.

Met e-boeken ligt het gunstiger voor uitgever en auteur, want druk- en distributiekosten ontbreken, plus de hoge marge voor de boekhandels als uitgevers zelf e-boeken online verkopen. Daarentegen kunnen partijen als Bol.com en Managementboek gezien hun machtspositie juist een wat hogere marge bedingen.

Het uitgeefvak is een piramide: de toptitels brengen een groot deel van de inkomsten, blijkt uit voortgaand onderzoek van KVB Boekwerk. Auteurs die hoge oplages behalen, kunnen hogere percentages bedingen, tot grofweg 20 procent. Schaake valt gezien de veiling en jubel van Atlas Contact in de verwachte categorie van hoge oplages, waardoor uitgever en auteur profiteren.

Kranten, radio en tv

De naam van Marietje Schaake is qua marketing veel waard, op grond van haar grote kennis van zaken en haar bekendheid als opiniemaker, onderzoeker en voorheen Europarlementariër. Schaake (1978) is directeur internationaal beleid bij het Cyber Policy Center van de Stanford-universiteit en was van 2009 tot 2019 Europarlementariër namens D66. Intermediair publiceerde m’n interview met Schaake, partner van succesvolle tv-journalist Danny Ghosen, en Netkwesties liftte mee, als onderdeel van een dossier van Marietje Schaake.

De marketingplannen behelzen reclame en rondjes langs boekhandels, maar vooral gratis publiciteit. Weinig producten krijgen zo veel gratis reclame als het boek, vooral geholpen door kranten met boekenbijlages, en met regelmaat op radio en tv. Recent gingen Nieuwsuur en Buitenhof in op aanbiedingen van p.r. van Atlas Contact om de schrijvers van een boek over Facebook te interviewen. Dat gebeurde voor de schrijvers niet al te kritisch.

Marietje Schaake is regelmatig te gast in Nieuwsuur en kletsshows en is gewaardeerd columnist van NRC (voorheen FD). Het door haar en de agent gekozen bod van Atlas Contact houdt rekening met veel gratis publiciteit.

Agenderen of volgen?

In Democracy.com belooft Schaake ‘een diagnose te stellen van de manieren waarop de privatisering van bestuur door technologiebedrijven, groot maar ook klein, de democratie in gevaar brengen. Ze doet concrete voorstellen om deze situatie te verbeteren’, aldus Atlas Contact.

Agente Marianne Schönbach beweert in dit persbericht dat Schaake het gesprek over dit onderwerp zal ‘agenderen.’ En ook: ‘Met Democracy.com zal ze de bijbehorende problematiek groots op de agenda zetten en met oplossingen komen want de tijd dringt.’

Agenderen is onjuist, het onderwerp de verhouding tussen politiek en Big Tech staat daar al prominent op. Tot 2023 worden nog duizenden krantenpagina’s en honderden onderzoeken en boeken gepubliceerd, terwijl parlementen de VS en Europa al vergaande voorstellen formuleren om Big Tech een kopje kleiner te maken, ook in een gezamenlijke Trade and Technology Council. Het wordt voor Schaake een uitdagende opgave om daar inhoudelijk verrassende nieuwe inzichten aan toe te voegen.

Het domein Democracy.com is van ondernemer en investeerder Mark Cuban, en verwijst naar diens weblog Maverick. Wellicht kan de Amerikaanse uitgever het domein overnemen of tijdelijk gebruiken met toestemming van Cuban. Het domein Democratie.com staat te koop voor 7.500 dollar, een hoge prijs omdat ‘Democratie’ ook een Franstalige term is.