Dat is althans de conclusie van advocaat-generaal Maciej Szpunar van het Hof van Justitie van de Europese Unie. Doorgaans neemt het Hof de conclusie over in z’n arrest.

In een tweede conclusie bevestigt de Spaanse advocaat-generaal dat de exploitant van een zoekmachine een verzoek tot verwijdering van koppelingen naar gevoelige gegevens moet afwegen tegen het recht van toegang tot informatie en het recht op vrije meningsuiting. Dit is de gangbare praktijk.

De zaken waren beide aanhangig gemaakt vanuit Frankrijk. Daar strafte privacytoezichthouder Commission nationale de l’informatique et des libertés (Cnil) Google met een boete van 100.000 euro, omdat Google weigerde om een reeds toegewezen verzoek om verwijdering van links in de index in de hele wereld toe te passen. Google beperkt immers het vergeetrecht tot Europese Google-diensten zoals Google.nl en Google.de. Na de Franse veroordeling had Google nog toegevoegd dat ze met geoblocking voorkomt dat EU-burgers bij zoeken op Google-diensten buiten de EU, bijvoorbeeld Google.com, toch ongefilterde resultaten krijgt.

Google stapte daarop naar de Conseil d’État, de hoogste bestuursrechter in Frankrijk, met het verzoek om het besluit van de CNIL nietig te verklaren. De Conseil d’État vroeg het Hof van Justitite van de Europese Unie om adviezen.

Advocaat-generaal Szpunar geeft een helder antwoord: weliswaar is de territorialiteit van de verwijdering van koppelingen niet uitdrukkelijk geregeld, maar je kunt niet van Google en andere zoekdiensten eisen dat ze Europees recht ook buiten Europa toepassen. Ook al geldt soms het EU-recht juist vanwege de mondiale reikwijdte van internet wel buiten de EU-grenzen, bijvoorbeeld voor merkenrechten. Dat is niet toe te passen voor het vergeetrecht, omdat je de afwegingen tegenover vrijheid op informatie en vrijheid van meningsuiting niet zondermeer kan toepassen naar Europese verhoudingen.

Overigens sluit de advocaat-generaal de mogelijkheid niet uit om in bepaalde gevallen een exploitant
van een zoekmachine ertoe te verplichten wereldwijd koppelingen te verwijderen, maar volgens hem rechtvaardigt de situatie in deze zaak dat niet.

In zijn conclusie bevestigt de advocaat-generaal de noodzaak van toepassing van geoblocking: Google en andere zoekdiensten moeten ‘alle mogelijke maatregelen’ nemen om te zorgen dat de links die verwijderd moeten worden uit Europese indexen niet zichtbaar zijn voor EU-burgers die op zoekdiensten buiten de EU speuren.

Pedofilie en satire niet verwijderd

De conclusie van deze uitspraak ECLI:EU:C:2019:15 is in het Frans beschikbaar. Dat geldt ook voor de tweede uitspraak onder nr. ECLI:EU:C:2019:14, die er in het Frans voorhanden is.

De laatste behelst ook een vanuit Frankrijk aangespannen zaak. Vier personen, geduid met hun initialen, dagen de Franse toezichthouder CNIL omwille van vier weigeringen om Google te verplichten om links uit de index te verwijderen op grond van het vergeetrecht. Ook dat verloopt via de bestuursrechter die een kwestie niet alleen wil oplossen.

De gewraakte links betreffen webpagina’s met een satirische fotomontage van een politica, een persartikel waarin een betrokkenen als p.r.-verantwoordelijke van Scientology wordt genoemd, een artikel over het strafrechtelijk onderzoek jegens een politicus en de veroordeling van een andere betrokkene wegens pedoseksueel gedrag.

Het betreft hier de ‘bijzondere categorieën’ in de privacyregels voor politieke opvattingen, de godsdienstige en levensbeschouwelijke overtuigingen en seksleven. In zijn conclusie wijst advocaat-generaal Szpunar erop dat de zoekdienst verwijderingsverzoeken voor gevoelige gegevens ‘systematisch’ moet inwilligen. Echter, ook hier moet de zoekdienst het vergeetrecht afwegen tegen het recht van het publiek op toegang tot de betrokken informatie en het recht op vrije meningsuiting van de persoon van wie de informatie afkomstig is.

De advocaat-generaal besteedt ook aandacht aan verzoeken tot verwijdering van koppelingen
naar verouderde berichten, zoals persberichten met een veroordeling die in hoger beroep is verworpen. Echter, ook hier moet de zoekdienst de afweging kunnen maken en nagaan of de informatie journalistieke, artistieke of literaire doeleinden dient.

In de rapportage van Google over het vergeetrecht staat de teller op ruim 750.000 verwijderingsverzoeken van samen 3 miljoen links. Daarvan is 44 procent ingewilligd. Van de verzoeken betrof het meest informatie van Facebook: 20.000 url’s op verzoeken voor bijna 50.000 url’s.