Razendsnelle vereeuwiging op Wikipedia

B3ta is een hele grappige nieuwsbrief die ik met veel plezier lees. In de afgelopen editie stond een oproepje voor projecten die ze “volgende week graag willen zien”:

‘WHO THE HELL UPDATES CELEB DEATHS ON WIKIPEDIA SO QUICKLY? Maybe do a data project where you check the edit history of celeb deaths for patterns.’

Omdat ik nog een projectje zocht om mezelf wat data wrangling te leren leek me dat nou wel aardig. Dus, wie zíjn de mensen die Wikipedia-artikelen razendsnel aanpassen zodra er iemand overlijdt?

Wie is er dood én beroemd?

De eerste vraag is: wie zijn er dit jaar doodgegaan én zijn beroemd? Daar hebben we Wikidata voor. Een snelle query leert dat er dit jaar zo'n 6.700 mensen zijn overleden met een item op Wikidata. Maar wie zijn er bekend?

Een manier om bekendheid te meten is door te tellen in hoeveel Wikipedia-taaledities iemand een artikel heeft. Dan zijn de namen opeens een stuk bekender. Helemaal bovenaan met 165 taaledities: Stephen Hawking. Daarna de recent overleden Anthony Bourdain (90) en de mij onbekende science-fiction auteur Ursula Le Guin met 84 artikelen.

En wie past het aan?

 Nu kunnen we gaan kijken wie als eerste de Wikipedia-artikelen aanpast nadat iemand is overleden. Dat is helaas een handmatig werkje, dus ik heb mezelf beperkt tot de eerste 26 namen en de bewerkingen op de Engelstalige Wikipedia.

Voor die 26 artikelen waren er 26 verschillende bewerkers. En verrassend: bijna twee derde van die bewerkers is anoniem. ‘Anoniemen’ bewerken Wikipedia-artikelen zonder ingelogd te zijn. Dat is enigszins controversieel omdat het meeste vandalisme voornamelijk van die groep komt. Maar in dit geval blijkt het dus ook nuttig te zijn, want ze zijn er blijkbaar als de kippen bij zodra er iemand overlijdt.

Ook opvallend: bijna een derde van de edits werd gedaan vanaf een mobiel. Ik kan u verzekeren: Wikipedia bewerken vanaf een smartphone is echt geen lolletje. De meeste reguliere bewerkers zullen dat doen vanaf een laptop omdat het zoveel makkelijker is.

Schreven de doodverklaarders eerder veel over hun persoon? Meestal niet. In slechts een kwart van de artikelen komen ze voor in de top 20 van gebruikers met de meeste bewerkingen op dat artikel, en slechts in twee gevallen staan ze in de top 5.

Andere patronen

Als je grafiekjes maakt van het aantal edits per maand kun je wel stellen dat voor Wikipedia de belangrijkste gebeurtenis in je leven je overlijden is. Bij slechts 3 van de 26 personen zit er ergens anders een piek.

Er zijn een aantal interessante patronen. Bij sommigen is er een constante flow van edits (Stephen Hawking bijvoorbeeld). Bij anderen is de piek in verhouding veel groter omdat de dood onverwacht kwam (Dolores O'Riordan van de Cranberries) of omdat er de laatste jaren weinig interessants meer gebeurde (Barbara Bush).

Conclusie

Wie past er zo snel Wikipedia aan nadat iemand is overleden? Het antwoord is: een hoop verschillende mensen, vaak anoniem, en verrassend vaak op mobiel.

En waarom doen ze dat? Dat is lastig te beantwoorden, maar ik denk dat het best interessant is dat jij de eerste bent die iemand dood verklaart op Wikipedia.

 Dit artikel verscheen eerst in De Circulaire