We publiceren het boek De macht van Facebook in hoofdstukken op Netkwesties.nl. Het boek dateert uit 2011, maar veel van de onderwerpen keren juist nu terug in actuele artikelen van bekende titels.

Eerder verscheen:

Inleiding
Hoofdstuk 1
Hoofdstuk 2
Hoofdstuk 3
Hoofdstuk 4
Hoofdstuk 5
Hoofdstuk 6
Hoofdstuk 7
Hoofdstuk 8
Hoofdstuk 9

Valse Belgiennes

Twee Belgische vrouwen ontdekten de vreugde van de wraak met een vals profiel. De rechtbank van Gent veroordeelde in september 2011 een 38-jarige vrouw uit Kortemark met zeven maanden voorwaardelijke celstraf en 550 euro boete omdat ze een vals Facebookprofiel aanmaakte van haar ex-baas. Dat kon ze maar liefst zes maanden lang volhouden, ondanks de nodige vuilspuiterij. Zo fingeerde ze een overspel door de man.

De vrouw zei dat haar baas haar eerder vals bejegende. De rechter vond het maar niets en veroordeelde de vrouw tot een zwaardere straf dan was gevorderd, als een krachtig maatschappelijk signaal.

Niettemin werd in dezelfde week een 40-jarige vrouw uit Erembodegem opgepakt, die een vals profiel van advocaat Bart De Maeseneir uit Aalst op Facebook publiceerde en handig uitbaatte vanuit een internetcafé. Ze liet de advocaat niet enkel scheiden, maar maakte hem ook een liefhebber van kinderporno. Tot overmaat van ramp ging ze chatten met kinderen van vrienden van de man die ze linkte op Facebook. "We zijn door een hel gegaan, want overal en bij iedereen moest ik mij verantwoorden voor wat ik op Facebook plaatste", aldus De Maeseneir.

Vader schiet laptop lek met revolver

North Carolina, februari 2012 - Enorme woede beving Tommy Jordan toen hij bij de reparatie van de laptop van zijn 15-jarige dochter stuitte op een uitgebreid protest van haar geschreven uitingen op Facebook.

In een verhaal dat begint met 'Ik ben jullie slaaf niet' rekende ze op een niet mis te verstane wijze af met alle huishoudelijk werk dat ze voor haar ouders moest opknappen. Aan het eind van het schrijven stelde ze voor dat de ouders haar zouden betalen.

Vader had net de laptop gerepareerd en ook 'voor 130 dollar' software geïnstalleerd toen hij op de geheime uiting van zijn dochter stuitte, zo vertelde hij in een ruim acht minuten durend filmpje op YouTube dat hij op Facebook ook aan zijn dochter zou adresseren.

Aan het eind van de film zagen we Tommy zijn revolver pakken en negen kogels afvuren op de laptop. "Koop maar een nieuwe", voegde hij er voor zijn dochter aan toe. De video kreeg miljoenen kijkers terwijl op Facebook Tommy op zijn uitingen duizenden reacties mocht noteren. Misschien was het geacteerd, maar het leek daar niet op.

Moordupdates

Melbourne, november 2010 – Ramazan Acar (24) heeft schuld bekend aan de moord op zijn dochtertje Yazmina (3). De moordenaar verwittigde de moeder van het kind via een sms dat hij haar ging vermoorden en postte tijdens de moord berichten op zijn Facebookpagina.

Het meisje werd met messteken om het leven gebracht, blijkt uit gerechtsdocumenten. Volgens de politie hield haar vader zijn vrienden via Facebook op de hoogte van zijn gruweldaad. Hij postte via zijn gsm statusupdates over de details van de moord. De moeder had de eer via sms persoonlijk op de hoogte te worden gehouden door haar ex, afgewisseld met de nodige wraakuitingen.

Na de moord schreef Ramazon op Facebook over zijn dochtertje: "Ik hou van jou Mimi."

Moord na Facebookruzie

Marion County, mei 2010 – Ruzie om een geliefde tussen een huidige en ex-minnaar van een 15-jarige kostte haar ex uiteindelijk op een gruwelijke wijze het leven.

De ex had haar 'slet' genoemd, maar was vooral erg bezorgd over de behandeling die Amber kreeg van de nieuwe vriend. Na woordenwisselingen op Facebook werd haar ex Seath Jackson door haar nieuwe vriend Amber Wright naar een huis gelokt waar hij werd opgewacht door een moordbeluste groep jongens, onder wie haar broer.

Ze sloegen Seath tegen het hoofd en beschoten hem, braken zijn knieën om hem in een slaapzak te kunnen krijgen, en schoten weer op hem toen hij nog in leven bleek te zijn. Toen hij eindelijk dood was verbrandden ze hem in een vuurkorf in de achtertuin en verborgen de resten in lege verfblikken. Bij dat laatste hielp de stiefvader van Amber een handje, hij was een bekende via Facebook.

Een politieman zei tegen ABC News: "Dit verwacht je nergens maar al helemaal niet in Marion County, we zijn een religieuze gemeenschap. Mensen komen hier juist voor de rust."

Gelukkig kwam er een Facebookpagina 'RIP Seath Tyler Jackson', om afschuw en woede te uiten. Eén van de reacties: "Ik hoop dat zijn moordenaars vergaan in de hel."

Facebookontmoeting in de fik

Melbourne, juni 2011 – De 25-jarige Michael Chermogenis moet 21 jaar brommen na verbranding van een 14-jarige die hij na een ontmoeting op Facebook had bezocht.

Na het gezamenlijk bekijken van wat films sloeg en verkrachtte hij de tiener en liet haar bewusteloos achter in de badkamer. Hij ging benzine kopen, keerde terug en stak haar in brand. Hij dacht haar gedood te hebben, maar ze overleefde het en bracht een jaar in het ziekenhuis door voor transplantaties.

De politie vond hem dankzij Facebook: haar 500 Facebookvrienden werden één voor één onderzocht.

Moord en zelfmoord mobiel op Facebook

Newburgh, april 2011 – "Sorry allemaal, vergeef me alsjeblieft wat ik zo ga doen", schreef Lashandra Armstrong (25) via haar Blackberry op Facebook alvorens met haar vier kinderen in haar minibusje het water van de Hudson in te rijden.

De 10-jarige zoon wist via een autoraampje te ontsnappen, maar de kinderen van vijf, twee en bijna één jaar verdronken met de moeder.

Het 6.000^e meisje via Facebook

Leeds, maart 2010 – De 17-jarige Ashleigh Hall werd het slachtoffer van Peter Chapman, na een date die volgde uit een ontmoeting op Facebook. Hij gaf zich uit voor een 17-jarige dj en plaatste een afbeelding van een fotomodel op zijn profiel. Ze ging erop af, voor het laatst.

Velen hadden de tiener kunnen voorgaan, want Chapman had al met 6.000 meisjes contact via de vriendensite. Hij wilde vooral naaktfoto's. Jaren terug was hij veroordeeld voor verkrachtingen en dus een bekende zedendelinquent bij de politie.

De Britse minister van Binnenlandse Zaken eiste vanwege deze Facebookmoord een verplichte noodknop op ieders homepage op Facebook, waarbij dreigend kindermisbruik direct gerapporteerd kan worden bij de politie.

Dat eisen ook de organisaties Child Exploitation and Online Protection (CEOP) en Kids Taskforce. Facebook wil meewerken aan passende maatregelen, maar vindt een zo prominente button op de homepage te ver gaan. Wel een passende maatregel vindt Facebook een systeem voor rapportage van dreigende kindermishandeling via de site, dat aansluit op het huidige rapporteren. De minister en kinderbeschermingsclubs vinden echter dat Facebook ver moet gaan en bescherming van kinderen boven alle andere overwegingen moet stellen.

Dood na Facebookruzie om 20 dollar

New York, maart 2011 – Na een ruzie op Facebook om 20 dollar viel de 22-jarige vrouw Kamisha Richards in Brooklyn ten prooi aan moord.

Richards had 20 dollar geleend aan Kayla Henriques, de zus van haar vriend, om luiers en melk voor haar kinderen te kunnen kopen. Ze was verbolgen toen ze erachter kwam dat haar vriendin het geld gebruikte om er andere dingen van aan te schaffen.

Dat ontaardde in een heftige ruzie op Facebook en uiteindelijk in een steekpartij. Henriques claimt dat ze haar vriendin stak ter verdediging van zichzelf en haar kinderen.

De conversatie op Facebook toonde een zodanig laag niveau dat het leek of de dames hun basisschool met moeite voltooid hadden. Richards was echter in afwachting van haar toelating tot een academische juridische opleiding en werkte op juridische zaken van de vermaarde bank JPMorgan Chase.

Moordenaar neemt vliegtuig na Facebookjaloezie

Londen, maart 2010 – Een 25-jarige man nam in Trinidad en Tobago onmiddellijk het vliegtuig naar zijn ex-vriendin in Londen, nadat ze op Facebook op een foto met een andere man stond. De vrouw (27) kreeg verkering met hem toen ze in Trinidad werkte, verhuisde terug naar Londen en maakte het na enige tijd uit.

Hij stak haar in Londen overhoop, probeerde vervolgens zichzelf tevergeefs met het mes te doden en bleef ook leven na zijn auto tegen een boom gereden te hebben.

Moordverdachte zinspeelde op arrestatie via Facebook

Stevenage, maart 2011 – De 36-jarige Andy van den Hurk, stiefbroer van de in 1995 vermoorde Nicole van den Hurk, zinspeelde op Facebook op een naderende arrestatie met een bekentenis van de moord.

Op verzoek van de Nederlandse politie is hij aangehouden. Nicole van den Hurk verdween in oktober 1995 en haar lichaam werd 1,5 maand later in de bossen tussen Mierlo en Lierop gevonden. De moord werd niet opgelost, ofschoon Nicoles stiefvader Ad en stiefbroer Andy korte tijd verdachten waren.

Hij schreef op Facebook: "Ik heb bekend en neem snel contact op." Peter R. de Vries bleef zich met de moord bezighouden.

Moordenaar bezocht Facebook voor veilige buurten

New York, april 2011 – Levi Aron is gearresteerd in de ontvoeringszaak van de 8-jarige Leiby Kletzky. Hij bewaarde resten van haar lichaam thuis in Brooklyn en op twee kilometer van zijn huis.

Aron zei haar in paniek te hebben gedood, als reactie op de massale zoektocht die na haar vermissing door de chassidische joodse gemeenschap in Brooklyn en door de politie in gang gezet werd.

Op Arons Facebookpagina was nadien te zien dat hij frequent bezoeker was van de groep 'Is uw gezin veilig? Zoek uit wie er in uw omgeving wonen', gericht tegen seksuele delinquenten. Ruim 20.000 personen hebben een 'Like' geplaatst bij deze groep.

Huurmoord geregeld via Facebook

Philadelphia, juni 2011 – London Eley wilde van haar ex-vriend en vader van haar 1-jaar oude dochter worden verlost. Via Facebook deed ze een oproep aan vrienden om het klusje te helpen klaren.

"Ik betaal iemand een berg geld om de vader van mijn baby te vermoorden", zo luidde haar oproep. Ene Timothy Bynum zag dat wel zitten en meldde zich. Het beoogde slachtoffer zag de ellende dankzij Facebook echter ook naderen en meldde de op handen zijnde daad bij de politie. Die arresteerde de huurmoordenaar terwijl hij met een doorgeladen wapen al op weg was naar zijn slachtoffer.

Moord in plaats van dieren redden

Sydney, mei 2011 – De 18-jarige Nona Belomesoff ging op pad met Christopher James Dannevig, nadat deze haar met een nepprofiel op Facebook had benaderd om samen dieren te gaan redden.

Hij stelde Belomesoff een baan bij een organisatie in het vooruitzicht en lokte haar mee op een kampeertocht om gewonde dieren te zoeken, waar hij haar doodde.

Bizar moordcomplot tussen exen

De 29-jarige Angela Voelkert, in scheiding met haar 39-jarige man David Voelkert, creëerde op Facebook een nepprofiel van het 17-jarige meisje Jessica Studebaker, teneinde vuil over haar man te verzamelen. Dat lukte uitstekend.

David had er zin in. Hij vroeg de 17-jarige van huis weg te lopen, een strafbaar feit. Ook schreef hij dat hij een GPS tracking systeem had geïnstalleerd op de auto van zijn bijna-ex, teneinde haar te kunnen volgen, een tweede strafbaar feit.

Maar David ging verder en maakte in de onderlinge berichten en chat op Facebook de indruk haar te willen doden omdat ze hem geen omgang met de kinderen toestond. "Ik zal eindelijk vrij zijn, kan mijn kinderen zien opgroeien vrij van de haat, het zal voorbij zijn… Er moet een aantal gangbangers zijn die een mes in haar kont zetten voor 10.000 dollar. Ik ben klaar met haar vuil!"

Maar een verrassing: David bleek te weten dat zijn bijna-ex achter het Facebookprofiel zat en liet een verklaring opmaken, twee dagen nadat 'Studebaker' als vriend was geaccepteerd. Hij observeerde haar steeds gedurende de conversatie via Facebook. Nadat ze aangifte tegen hem deed, kon hij zich vrijpleiten.

Let's party!

Florida, juli 2011 – De tiener Tyler Hadley (17) verrichtte zijn laatste daad in vrijheid via Facebook.

Eerst sloeg hij beide ouders met een flinke hamer dood en vervolgens organiseerde hij een feestje via Facebook. Zijn vrienden vertelde hij niets van de bloedende lichamen van zijn ouders, die hij in een kast had gelegd.
Buren haalden de politie erbij om 01.30 uur. Niet vanwege de moorden, maar omdat de zestig feestgangers tot laat in de nacht herrie maakten.
Drie uur later keerde de politie terug, na een niet nader omschreven tip over een mogelijke gewelddaad. Wellicht dat een stel privacy zocht in de kast en op de ongenode stille gasten stuitte.

Gruwelijke foto’s

Spanje, februari 2010 – Degenen die overwegen om zich aantrekkelijk te tonen op Facebook om seks te ontlokken zouden eens naar de foto's van een vermoorde Spaanse moeten kijken.

Attenderingen op haar profiel gingen als een lopend vuurtje na publicatie van haar sexy plaatjes. Ze kreeg talloze 'vriendverzoeken' maar wees de meeste daarvan netjes af. Eén afgewezen toreador was zozeer in zijn trots dat hij haar opzocht. Ze had immers haar adres en telefoonnummer genoteerd en niet beseft dat het voorgoed met haar rust gedaan zou zijn. Een paar uur later was het bovenaardse verblijf van het prachtige lijf voorgoed beëindigd. De foto's van het ontzielde lichaam vol met wonden en bloedvlekken staan online, in schril contrast met de plaatjes waarop ze trots haar omvangrijke borsten en fraaie heupen toont.

Rechtszaak om misdaadbericht

Ik moet nog oppassen met het opsommen van al deze ellende met Facebook in een belangrijke bijrol en soms hoofdrol.
Facebook dreigde eerder dit jaar de Britse sensatiekrant Daily Mail met een rechtszaak na een artikel op de voorpagina van die krant met als kop 'How many more victims of Facebook sex gang?'
Het betrof een justitieel onderzoek naar een bende verdacht van kindermisbruik in de streek Devon. Volgens Facebook was er geen spat bewijs dat de daders zich bedienden van Facebook.

Dat was juist, moest de Daily Mail toegeven. De kop werd in het online artikel aangepast. Facebook eiste ook excuses in de krant, maar die weigerde Daily Mail te maken. De online versie van de gedrukte krant werd wel aangepast, met een andere kop en bescheidener inhoud van het artikel.
Er was wel enige reden om Facebook te noemen, omdat een politiechef zich had laten ontvallen dat de slachtoffers via internet waren benaderd en dat de recherche de sociale netten zoals Facebook en Bebo goed in het oog hield.
Facebook liet weten dat benadering van kinderen via vele sites gebeurt en niet exclusief via Facebook, en dat het vergrijpen aan kinderen nooit online plaatsvindt.
Voor de berichtgeving over een van de verdachten, een 19-jarige jongeman, had Daily Mail zelf gebruikgemaakt van Facebook met het pikken van foto's van hem. Zo nobel is de krant wel.

Weg van pedo-imago

Curieus dat Facebook zich zo veel moeite getroost om niet als communicatiemiddel van pedoseksuelen te worden gezien. Het is een voor de hand liggen nadeel van internet in het algemeen en sociale netten in het bijzonder dat ze kinderen etaleren. Net als met de aanslagen in Noorwegen is de vraag wat er tussen droom en daad staat, en of in dit geval wegdromen bij kinderen op Facebook en veel ergere daden niet kunnen worden voorkomen.
Facebook is nog jong en koestert wat idealen, maar in elk geval is te zien dat het medium bij moordaanslagen en vooral het beramen ervan een handig middel kan zijn. Dat het ook gedurende de uitvoering is gebruikt, geeft een lugubere indruk.

De Facebookkrant

Je kunt gemakkelijk een dagelijkse Facebookpagina voor een krant maken. Vooral de Britse tabloids smullen van Facebook en hebben kennelijk Facebookverslaggevers of eigen tipgevers in dit virtuele domein. De oogst van 17 oktober 2011 uit de Britse tabloid Daily Mail:

* Toezichthouder op de handel DFT verbiedt incassobureaus nog langer via Facebook mensen aan te manen om hun schulden te betalen. Ze maakten er een gewoonte van om schuldenaars te midden van hun vrienden zwart te maken en met berichten te stalken;

* Perry Sutcliffe-Keenan (22) en Jordan Blackshaw (21) krijgen geen vermindering van gevangenisstraf. Ze moeten vier jaar brommen voor hun oproepen op Facebook om te beginnen met rellen in de steden waar ze woonden. Die kwamen er niet, maar voor de rechter maakte dat niet uit;

* De Tsjechische volksvertegenwoordiger Vendula Kroupova plaatste pikante foto's van zichzelf op Facebook. Haar partij was geschokt dat de 24-jarige zoiets kon doen. Het waren overigens smaakvolle foto's;

* Justin Bieber trekt zich niets aan van de doodsbedreigingen op Facebook van haters in Peru. 'Kill Justin Bieber on 17 October at the National Stadium' kreeg bijna 2.000 leukjes en #BiebStayOutOfPeru werd een hit op Twitter.

Conclusie: wie maakt de Facebookkrant?

Om nu te zeggen dat dit een hoofdstuk met heel veel diepgang was, nou nee. Het was meer een gedeelte ter vermaak als tegenwicht voor alles wat op Facebook allemaal zo 'leuk' is. Beetje moord en doodslag zoals dat ook in populaire kranten in één adem met de gevonden poesjes en bevrijde mensen uit een lift het volk vermaakt.

De mondiale nieuwsstroom met Facebook als onderwerp zwelt in duizelingwekkende vorm aan, op twee manieren: de berichten over Facebook zoals de vernieuwingen en nieuws over wat er gebeurt op Facebook. De eerste stroom is vooral zakelijk en vind je op een aantal gespecialiseerde weblogs zoals AllFacebook.com, Facebookpro.nl en FacebookBlog.nl.
De tweede stroom is die van bovenstaande berichten in Daily Mail. Deze gaan doorgaans meer over sensatie en zijn net zo divers als uit het echte leven. Facebook zou een heel aardige dagelijkse eigen krant kunnen uitgeven, de Daily Facebook of in het Nederlands de FacebookPers of FacebookMetro. Durft Facebook een onafhankelijke uitgave te gaan financieren, of ziet het meer in productie van video- en interactieve formats voor promotie?