Kat verliest zaak om recensie Complotdenkers door Volkskrant

Micha Kat maakte bezwaar tegen de recensie van het boek Complotdenkers van Maarten Reijnders in de Volkskrant door freelancer Hulspas op 25 november 2016 online en een dag later in de krant. En vorderde in kort geding in maart rectificatie van genoemde kwalificaties, alsmede van de term ‘gekkie’. Niet nodig, vond de rechtbank Amsterdam.

Met een vileine conclusie van voorzieningenrechter mevrouw C.M. Berkhout: ‘Voor zover eiser als journalist niet serieus zou worden genomen, is niet aannemelijk dat dit een gevolg is van de recensie.’

De rechtbank vindt verder dat uit het boek Complotdenkers (hier gerecenseerd zonder nadere kwalificaties) weergeeft dat Kat ‘volgens Reijnders complottheorieën aanhangt, extreme en ongefundeerde uitlatingen doet en dreigementen uit. Niet gezegd kan dan ook worden dat de waardeoordelen van Hulspas geen enkele basis hebben.’

Ook mag een recensie de feiten te buiten gaan van de rechter: ‘Met zijn stelling dat het boek van Reijnders geen aanleiding geeft voor de door Hulspas gebruikte kwalificaties, miskent Kat de regels voor recensies en andere opiniërende (niet-feitelijke) publicaties. Voor dergelijke publicaties zijn stijlmiddelen als overdrijven en bewust eenzijdig belichten geoorloofd.’

Ook woog de rechter mee dat Kat ook zelf stevig te keer gaat op internet. Zo schreef de Volkskrant in eerste instantie op een eis tot rectificatie in een mail aan Kat: ‘Ik merk overigens op dat u zelf beduidend verder gaat in het geven van uw mening. Ik wijs u bijvoorbeeld op uw kwalificaties van premier Rutte als onze Pedo-Premier en minister Hennis-Plasschaert als Hoer-Hennis. Ook voor Marcel Hulspas heeft u een stevige kwalificatie gevonden: Sonderkommando Hulpspas.’

Dus zegt de rechter: ‘Daarmee mengt hij zich op zeer felle wijze in het publieke debat en kan zich er minder snel over beklagen dat er over hem ook in felle bewoordingen, zij het van een ander kaliber, uitlatingen worden gedaan. Bovendien kan hij, door zijn extreme theorieën waarvoor hij zelf de aandacht van het grote publiek vraagt, worden aangemerkt als een publieke figuur. Publieke figureren hebben meer kritiek te dulden dan de gemiddelde persoon die zich niet in het openbaar debat begeeft.’

De Volkskrant werd bijgestaan door Christien Wildeman van Kennedy van der Laan en Kat door advocaat T.J. Stapel.