Prettige herinneringen van een reclamemaker die jarenlang met Pretium-oprichter en baas Hans Nyks samen aan dagbladadvertenties werkte. Vooral in de tijd dat daarin de vloer werd aangeveegd met KPN. In heel veel tekst.

Helaas volgt er ook een ‘maar’ op deze jubel: ‘Behalve als er meer mensen aan tafel zaten. Met z’n tweeën ging het goed, maar met meer mensen flipte hij steevast.’

En over het ophouden van het samen teksten en lol maken: ‘Ik ben gestopt toen [Nyks’ zakenpartner] Roger Craver eruit stapte. Ik deed het voor hem en om te lachen. Er kwam wantrouwen tussen Hans en Roger en dat eindige ook in rechtszaken.’

Dat is een reden dat ook deze man anonimiteit vraagt. Erger nog, zelfs als hij de tekst terugkrijgt ter correctie, wil hij helemaal van publicatie afzien, angstig voor de weerslag. ‘Je kan het nooit weten met Hans.’

Gezellig eten

Deze woordvoerder is gelukkig een uitzondering. Voordeel met degenen die zich louter of voornamelijk positief uitten over Nyks, is de vermelding van hun naam. Altijd te verkiezen boven anonimiteit. De complimenteuze garde vindt dat ze niets te vrezen heeft van rechtszaken of andere repercussies.

Gelukkig is deze zoektocht naar de fraaie kanten van Hans Nyks niet voor niets. Een eenzijdig beeld van de inmiddels zelfs geschorste ondernemer die zo veel, en vooral oudere Nederlanders en hun kinderen de gordijnen injoeg, zou ongeloofwaardig zijn. ‘Dat imago doet allemaal geen recht aan de man’, zegt deze reclamemaker zelfs.

Het met Pretium- en Privilege verdiende geld werd ook goed besteed: ‘Als ik ging eten met hem in Huis ter Duin, had ik een vreselijk leuke avond, briljante man en gezellig’, herinnert zich deze reclamemaker.

Briljant, intelligent

 ‘Hans Nyks is een ontzettend gedreven leider met een enorme passie. Ik heb heel veel geleerd van hem en was zeer onder de indruk. Hij is een razendsnelle denker en bij Pretium is alles operationeel tot het uiterste getest, geanalyseerd en geoptimaliseerd. Zo heeft hij uitstekende bedrijven weten neer te zetten.’

Dit zegt een anonieme ex-medewerker, maar het wordt ‘on the record’ bevestigd door Ramses Man, die als leidinggevende van Delphi vijf jaar met hem werkte: ‘Kijk, Hans Nyks is heel intelligent. Hij ziet direct als er iets is en benoemt dat ook en dringt door tot de kern. Hij onthoudt alles en houdt niet van spelletjes. Een briljante man, van wie ik ook veel heb geleerd. Psychologisch is hij ook een interessant figuur.’

Een ex-tekstschrijver van Pretium en Privilege specificeert het briljante in Nyks: ‘Hij kan van niets iets maken. Hij denkt enorm door over zaken en komt dan tot conclusies waar anderen misschien een maand voor nodig hebben…Ja, een heel intelligent persoon.’

Ging er vol in

Een ex-collega weet nog: ‘Hij had ook een geheugen als een olifant, fenomenaal. Iedere zin herinnerde hij zich.’ Ook de ex-partner van Nyks, Roger Craver - die ooit voor Bill Clinton werkte - weet nog goed waarom hij graag met Nyks ging samenwerken in Delphi, marketing voor goede doelen:

‘Deze man is een wonderkind van het Nederlandse bedrijfsleven. Pas afgestudeerd aan Nyenrode was hij al een van de eerste partners van McKinsey. Hij kwam in het bestuur van Ahold, was de Amerikaanse president van VNU. Hij deed alles met veel vaardigheid en veel succes.’

De basis van zowel de goede als slechte eigenschappen van Nyks duidt Craver met ‘strijdlust in zijn DNA’.

Ook een ex-manager direct marketing zocht naar de aard van het beestje: ‘Hans Nyks is overtuigd van de juistheid van zijn opvattingen en verbond zich daar ook emotioneel aan. Dat kon tot stevige gesprekken leiden. Maar rare dingen heb ik nooit opgemerkt.’

Een andere ex-werknemer over het karakter van Nyks en media-aanvallen: ‘Ik denk dat die negatieve publiciteit hem niet zo raakte. Het leverde weer aandacht op. Dat had ook wel wat. Het was geen bange man, hij ging er vol in.’

Juist prettige werkkring

De horrorstory over de stijl van leiding geven van Hans Nyks wordt tegengesproken door personen die het langer met hem uithielden en zonder bonje vertrokken.

De ex-manager Customer Service/Technical Support van DEM van 2007 tot 2009: ‘Het geschetste beeld was niet terecht en beneden peil. Persoonlijk had ik met de heer Nyks geen problemen maar anderen wel.’

Michael Lute: ‘Iemand moet de boeman zijn en in het geval van Pretium Telecom is dat de heer Nyks. Qua persoonlijkheid is het een geweldige man, niks mis mee. Ik heb hem in privésituaties meegemaakt en heb het nooit een onprettige man gevonden.’

Hij heeft er ook in goede sfeer gewerkt: ‘Op managementniveau en daaronder was het altijd een prima bedrijf om voor te werken. Heel fijne collega’s die ik nog regelmatig spreek.’

Nyks’ intense leiderschap pakte ook stimulerend uit volgens een ander: ‘Het werken daar had positieve kanten. Dat mensen daar langer blijven komt toch door die aparte bedrijfscultuur.’

Een aantal personen ging weg bij Pretium en liet zich overhalen terug te keren. Dat is opvallend en tekent de magnetische werking van het bedrijf: Nyks stoot mensen af en weet hen ook weer in huis te trekken.

Materiële prikkels hielpen. Nyks liet personeel graag meedelen als het goed ging. Hij betaalde bovengemiddelde salarissen. ‘Natuurlijk kan iedereen vertrekken. Maar als dat geen optie is vanwege je uitgavenpatroon, pas je je aan en ga je door.
Hij betaalt immers gruwelijk goed. Echt veel meer dan je elders kunt verdienen in een gelijksoortige baan. Dat is toch voor veel mensen een reden om te proberen het vol te houden.’

Lessen geleerd

Een ander verhaalt van een tweede opbrengst van de Pretium-periode, naast het geld: de lessen getrokken uit de omgangsvormen: ‘Ik heb er veel geleerd over mezelf. Ik kon een hoop hebben tot een bepaald moment. Nu kan ik dat veel eerder aangeven – tot hier en niet verder. Pas achteraf beseffen de meesten zich misschien dat het niet zo normaal was. In de Makro kwam ik recent nog een ex-collega tegen die net vertrokken was en nog steeds erg onder de indruk was van die periode bij Pretium.’

Op de vraag of hij ook goede eigenschappen van Hans Nyks kan noemen, zegt Wilfred Beens: ‘Ik kan heel veel negatieve eigenschappen van hem noemen, maar ik moet ook zeggen dat ik niet zou zijn waar ik nu ben zonder wat ik heb geleerd bij Pretium.

Ik heb bij onderhandelingen mogen zitten met KPN, Tele2/Versatel en met andere partijen. Daar heb ik heel veel van opgestoken, want mijnheer Nyks is gewoon een goede onderhandelaar. Zijn manier van bedrijfsvoeren is niet mijn manier, maar er zitten ook positieve kanten aan dit verhaal.’

Hoge ambitie

Mijnheer X die werving deed voor Nyks en dreigt als hij met naam wordt genoemd, hield aan het intensief meewerken aan de personeelswerving gedurende de groei van Pretium Telecom en de zusterbedrijven (2005-2008) een ‘zeer vriendschappelijk relatie’ met Nyks over. Ook leerde hij veel van hem: ‘Vooral in analytisch denken.’

X ontkent een groot verloop van personeel bij Pretium, ondermeer veroorzaakt door aanvaringen met Nyks: ‘Het verloop was absoluut niet hoger dan elders in de telecombranche. En wat er aan verloop was, zou ik zeker niet willen wijten aan Hans Nyks.’

Volgens mijnheer X vraagt Nyks in de werving om ‘vakmensen met een hoge ambitie die iets willen bereiken op hun terrein en voor het bedrijf. Ze krijgen die kansen volop.’

Een ex-chef telemarketing die ook bij Nyks over de vloer kwam, heeft nog altijd groot respect: ‘Hij heeft kennis van… eigenlijk alles. Absoluut breed onderlegd. Heel veel van hem geleerd: het doorzettingsvermogen. Het op andere manieren tegen dingen aankijken. Ook het out-of-the-box denken. Ik vind het een geweldige man. Hij is zakelijk en privé heel verschillend. Ik heb er vreselijk veel van geleerd en ik heb er nu nog steeds profijt van.’

Maar toch enige reserve op de vraag of de DEM-groep goed geleid werd, met een doordachte volzin: ‘…Da’s een goeie vraag…Vind je het goed dat ik die vraag skip? Dat ik veel van hem heb geleerd, veel kennis van hem meegenomen heb en hem redelijk ken, wil nog niet zeggen dat ik direct daaraan kan toevoegen dat het bedrijf goed geleid of niet goed geleid wordt. Dat heeft daar totaal niets mee te maken in mijn optiek.’

Grote VNU-baas positief

Zelf was Nyks ook uiterst ambitieus en vocht voor zijn doelen, bijvoorbeeld bij McKinsey en daarna bij VNU. Onverkort positief uit zich hierover de ex-bestuursvoorzitter van VNU Joep Brentjens, die Nyks binnenhaalde voor de Amerikaanse expansie dertig jaar geleden. Vanuit zijn woning in Aerdenhout zegt Brentjes: ‘Hij heeft daar een aantal goede opties voor VNU gevonden en een aantal deelnemingen zelf geëffectueerd. Hij heeft zich zeer loyaal en netjes gedragen in die periode…

Hij vocht altijd hardnekkig voor de zaak waarvoor hij stond. Vanuit zijn McKinsey achtergrond wist hij alles heel goed en was heel moeilijk van zijn standpunt af te brengen. Alles bij elkaar heeft hij veel zinvol werk gedaan.’

Niet zo zeuren

Vanwaar dan toch die harde en scherpe kritiek op Nyks, tot huilens toe?

Ivar Mense vindt dat niet terecht: ‘Mijnheer Nyks was strak, zakelijk, enigszins star misschien. Maar niet onprettig en ook niet afschrikwekkend of zo. Hij had zeker redenen om mensen te vragen hun werk beter te doen.’

Ramses Man bekritiseert het klagen achteraf omdat iedereen wist waar hij/zij terechtkwam: ‘Vrouwen die nog nachtmerries hebben? Ha, ha, ha. Iedereen kiest er toch zelf voor om er te gaan werken? Bij de eerste ontmoeting weet je of hoor je direct dat hij hard is.

Het is ook een kleine moeite om even rond te bellen als je er wilt gaan werken en dan hoor je snel genoeg hoe hij is. Nyks is niet echt de man van de complimenten. Jammer dan…’

De ex-manager direct marketing die zelf drie jaar in dienst bleef, is het met Man eens: ‘Mensen die er jaren werkten en dan nog klaagden over grote angst en een slechte sfeer. Wat bezielt je dan om er te blijven? Ik kan me daar werkelijk niets bij voorstellen.

Volgens mij zijn er nooit mensen beschadigd. Flink wat medewerkers zijn ook teruggekeerd bij Pretium nadat ze al waren vertrokken. Ik ken er zo al vier. Maar je hoort natuurlijk vooral de schreeuwers.’

Daartoe behoort niet de directeur van Delphi die eerder ook voor Pretium werkte. Hij brengt de nuances aan over Nyks: ‘Ik vond het in de persoonlijke omgang ook een prima vent. Ik vind dat hij maar één probleem heeft: als hij op TV komt, weet hij zijn geduld niet te bewaren. Als hij nu gewoon open is en eerlijk zijn verhaal vertelt en ook kan vertellen, dan zullen de mensen er wel weer wat anders naar kijken. Dat kan hij niet zo goed, lijkt het…’

(Beeld uit uitzending Tros Radar 29 september 2008)