Fanatisme van inlichtingendiensten

Bij nader onderzoek bleek er een fluittoon van 3000 Hertz op de lijn te horen te zijn, en waren de gesprekken via deze telefoonlijn geïnverteerd te horen op een andere telefoonlijn.

We belden de telefooncentrale en kregen een bijzonder vriendelijke monteur aan de lijn, die voor ons ging uitzoeken wat er aan de hand was. We bleven met hem in gesprek terwijl hij zijn onderzoekje uitvoerde, en hij vertelde dat er er iets raars aan de hand was; er waren draden gepatched vanuit onze telefoonlijn naar een andere plek in de centrale.

Een luttel moment later was de monteur opeens een stuk minder vriendelijk, en vertelde hij dat hij verder niets mocht zeggen over deze zaak.

Nader onderzoek bracht aan het licht dat er op die telefoonlijn een tap was aangebracht, waarschijnlijk door de BVD. Helaas voor hen was de tap nogal onprofessioneel aangebracht; er was een fout gemaakt. Daardoor kwam de getapte lijn uit op een van onze andere telefoonlijnen.

Later bleek een goede hacker-vriend van mij, waarmee ik enkele dagen op vakantie ben geweest, een infiltrant te zijn; hij is tegenwoordig rechercheur bij de politie.

Voor mij waren dit de momenten waarop ik geconfronteerd werd met de activiteiten van inlichtingendiensten. En mijn belangstelling was voorgoed gewekt; sindsdien heb ik tientallen boeken gelezen over de activiteiten van inlichtingendiensten in binnen- en buitenland.

Wat in eerste instantie mijn verbazing wekte was de zeer brede belangstelling van inlichtingendiensten. Je zou denken dat deze diensten zich met name bezighouden met buitenlandse spionnen en het verhinderen van spionageactiviteiten. Maar deze activiteiten betreffen slechts een klein deel van de bezigheden.

Inlichtingendiensten zijn met name ook geïntereseerd in alle vormen van activisme, en organisaties die zich bezig houden met activisme. Uit verschillende bronnen blijkt dat inlichtingendiensten met regelmaat organisaties als Amnesty International en Greenpeace afluisteren, en waarschijnlijk ook infiltreren.

In Nederland zijn verschillende infiltraties van de BVD gedocumenteerd, met name door de kraakbeweging in Nijmegen, maar ook door de Amsterdamse organisatie Jansen & Janssen. Wat daarbij opvalt is dat de infiltranten zich zeer provocatief opstelden.

In Nijmegen was er een BVD infiltrant in de kraakbeweging die actief probeerde mensen te interesseren in het gebruik van explosieven. Keer op keer vond hij de acties van de kraakbeweging te soft, en drong aan op hardere, meer agressieve acties.

Telkens als ik op het journaal demonstraties zie waarbij met stenen wordt gegooid, en winkels worden geplunderd, komt onwillekeurig de gedachte op dat er bij die groepen vrijwel zeker sprake is van infiltraties door inlichtingendiensten, en dat die infiltranten vrijwel zeker degenen zijn die aandringen op hardere en meer agressieve acties.

Activiteiten van inlichtingendiensten waren tot voor kort nogal arbeidsintensief. Het onderhouden van een infiltrant, of het uittypen van afgeluisterde telefoongesprekken is nogal een klus. Maar met de komst van digitale communicatie wordt het allemaal een stuk gemakkelijker.

Nu kunnen inlichtingendiensten simpelweg de e-mail van allerlei organisaties en mensen afluisteren, en die opslaan in een grote databank. Ook kan vrij gemakkelijk bekeken worden wat voor chatboxen en websites iemand bezoekt.

Afluisterwetgeving voor internetcommunicatie is al door het Nederlandse parlement, en de implementatie van die wetgeving is redelijk ver gevorderd. Binnen een jaar zijn er bij alle internet providers aftapdozen geïnstalleerd, die automatisch al het internetverkeer van bepaalde personen kunnen 'afluisteren'; die informatie verdwijnt vervolgens voor onbeperkte tijd in het archief van de BVD.

Providers lijken ook gedwongen te gaan worden om verkeersgegevens voor zeer lange duur op te moeten slaan. Daarbij gaat het om informatie over wie met wie communiceert; zodat netwerken van mensen in kaart kunnen worden gebracht.

Het is jammer dat in Nederland zo weinig mensen zich bezig houden met deze ontwikkelingen. De meeste mensen die met deze thema's geconfronteerd worden zeggen dat ze niks te verbergen hebben, en dus niet bang zijn voor deze activiteiten en wetgeving.

Totdat op een dag blijkt dat je een bepaalde baan niet krijgt, omdat uit het antecedentenonderzoek bleek dat je communiceerde met de verkeerde mensen...