Aanslag op verworvenheden

Op donderdag 13 september, twee dagen na de aanslagen in New York, werd de 'Combating Terrorism Act of 2001' door het Amerikaanse Senaat geloodst. Deze nieuwe wetgeving geeft de FBI nieuwe aftapmogelijkheden, en minder restricties op het gebied van afluisteren van telecommunicatie. De FBI kan nu onder bepaalde omstandigheden aftapoperaties opzetten zonder dat daartoe een bevel van de rechter noodzakelijk is.

Het gaat daarbij met name om verkeersinformatie: wie emailt met wie, en welke websites worden bezocht. De inhoud van communicatie is nog steeds wettelijk beschermd.

Verschillende mensen hebben uitgebreid gespeculeerd over de mogelijkheid dat het Internet is gebruikt door de terroristen om onderling te communiceren, daarbij zouden onder andere encryptie en steganografie produkten gebruikt zijn. Een Nederlandse ochtendkrant schreef zonder nadere bewijzen dat de terroristen pornofoto's hadden gebruikt. Ze bedoelden steganografie, de techniek om een boodschap te verbergen in een ander bestand, bijvoorbeeld een plaatje of een geluid.

Het is een variant op het gebruik van onzichtbare inkt in het verleden. Bewijzen om de stellingen dat encryptie en steganografie gebruikt zijn er niet, het gaat om pure speculatie.

Desalniettemin pleitte Senator Judd Gregg (Republikein-New Hampshire) in de Senaat voor restricties op producten die de privacy beschermen. Het gaat daarbij om produkten en diensten die encryptie mogelijk maken en de anonimiteit garanderen.

John Keegan van de Engelse krant Daily Telegraph wil niet alleen een invasie van de VS en NATO in Afghanistan, maar roept ook op om een totaal verbod op encryptie. Zijn mening is dat de gebouwen van internetproviders die gecodeerde berichten doorlaten met kruisraketten gebombardeerd moeten worden.

De dag direct na de aanslag, werd door medewerkers van internetproviders in de Verenigde Staten het bericht verspreid dat de FBI hun Carnivore afluistersysteem wilde installeren. Carnivore is een controversieel systeem dat de mogelijkheid biedt om alle vormen van Internet communicatie af te luisteren. De FBI gebruikte voor deze supersnelle installatie een aftap noodwet.

John Gilmore, een van de oprichters van de Electronic Frontier Foundation, stuurde enkele dagen na de aanslag een e-mail de wereld rond. Daarin voorspelt hij dat de Amerikaanse overheid de aanslag zal gebruiken om verworven vrijheden, zoals het recht op privacy en het recht op het gebruik van encryptie, aan banden zal leggen. Hij roept mensen buiten de Verenigde Staten op om encryptie software op hun websites te zetten, zodat we niet van de Verenigde Staten afhankelijk zijn voor de distributie van dit soort software.

Vergelijkbare acties kunnen we in Nederland en Europa verwachten. Met het doembeeld van terroristische aanslagen worden plotseling tal van vrijheden ondergeschikt geacht aan de staatsveiligheid, en overboord gegooid.