Spoken jagen op het boerka-internet

Davidson gaat er vanuit dat onzichtbaarheid en anonimiteit per definitie het slechtste in de mens naar boven halen. Zijn voorbeelden daarvan komen uit een film van Verhoeven en een stropoppersonage van Plato. Niet zo heel overtuigend. Over boerkadraagsters is hij milder - ze zijn wel onherkenbaar maar niet onzichtbaar, en zullen zich dan ook gedragen.

Internetanonimiteit daarentegen stelt hij voor als boerka in het kwadraat: lijfelijk onzichtbaar, onherkenbaar  en ontraceerbaar. Het ultieme recept dus voor het loslaten van elke moraal en wellevendheid. Davidson noemt als voorbeelden daarvan het schelden en kwetsen op discussiefora en het niet nakomen van afspraken op Marktplaats.

Tja, het komt voor. Maar twintig jaar onderzoek naar online fora en internetgemeenschappen wijst uit dat dat bepaald niet de overheersende tendens is. Internet blijkt een wonderlijk medium: het haalt zowel het slechtste als het beste in mensen naar boven.

Ja, er wordt gescholden en getreiterd, maar er wordt veel vaker geholpen, geadviseerd, en  gesteund. Aan volkomen vreemden vertellen mensen wat ze weten, wat ze hebben opgezocht of  meegemaakt. Gewoon, omdat iemand daar iets aan kan hebben. Gewoon, voor de aardigheid. Je zou willen dat die omgangsvormen zouden doorlekken naar het offline leven.

En Marktplaats, is dat nu de ultieme vrijplaats voor oplichters en nepverkopers? Marktplaats bestaat al dertien jaar en had in 2010 een jaaromzet van 7,5 miljard euro aan transacties tussen gebruikers. Kennelijk blijven er genoeg wel nagekomen afspraken over om de tent  draaiend te houden.

Kortom, het blijkt allemaal reuze mee te vallen, die veronderstelde negatieve uitwassen van internetanonimiteit. Nog afgezien van het feit dat gebruikers van social media als Twitter en Facebook in de regel helemaal niet anoniem of onder pseudoniem opereren. En ook nog afgezien van het feit dat uiteindelijk, als dat nodig is, iedereen technisch te traceren is op het internet (zowel ten behoeve van legitieme opsporingszaken als dictatoriale regimes).
 
Het zou me niet verbazen als de problematische internetanonimiteit verhoudingsgewijs ongeveer spoort met het aantal boerkadraagsters in Nederland, zo’n tweehonderd op de 16,5 miljoen.

Een anonimiteitsverbod op internet lijkt me dan ook net zo overbodig als een boerkaverbod. Niemand is er mee gebaat, en het lost geen enkel probleem op.